Natuurjournaal 30 juni 2024
Nature TodayDe zeewinde bloeit van mei tot en met september. Net als akkerwinde en haagwinde windt de plant zich overal omheen om de hoogte in te komen. Waar akker- en haagwinde overal in ons land voorkomen, beperkt de zeewinde zich tot de kusten. De vrolijke roze-paarse bloemen sluiten zich aan het begin van de avond en openen zich weer in de ochtend. Het geheim van de zeewinde zijn de diepe wortels. Daarmee kan hij zich goed staande houden op het losse, stuivende duinzand. Al eeuwenlang is deze plant van belang voor mensen. In de bladeren zit een bitter melksap waarvan men dacht dat het een helende werking had. Een handvol bladeren in de soep zou helpen bij de stoelgang. Wel oppassen geblazen: ietsje te veel en er ontstaat een gevoel van misselijkheid en braken.
Van de aanwezigheid van kwallen op het strand word je misschien niet meteen enthousiast. Wacht maar tot je hun fascinerende leven leert kennen! Kwallen bestaan voor 95 procent uit water. Verder bestaan ze uit (netel)cellen, een maag en een mond. Ze kunnen niet zwemmen en drijven daarom mee met de stroming. De blauwe haarkwal heeft een prachtige, diepblauwe of blauwe dooraderde parasol, een gemakkelijk kenmerk. Blauwe haarkwallen planten zich op een bijzondere manier voort. Bevruchte eicellen groeien in het water uit tot larven. De larven hechten zich vast aan de zeebodem en groeien uit tot ‘poliepen’ die zich (aseksueel) kunnen voortplanten door kleine schijfvormige kwalletjes van zichzelf ‘af te snoeren’. De zomer is kwallenseizoen bij uitstek: zodra de temperatuur van het water stijgt, groeien de poliepen en stijgt het aantal kwallen snel. Een steek van een blauwe haarkwal is niet gevaarlijk, maar wel pijnlijk! Het is een beetje te vergelijken met het gevoel dat brandnetels geven. Een hardnekkige fabel: plassen over een kwallensteek. Het heeft geen zin, urine zou de pijn soms alleen maar erger maken. Even naar de EHBO-post is meestal de beste oplossing.
| Dit natuurjournaal is het tweede deel van de Zondag Zeedag. Deze zomer staan de natuurjournaals iedere zondag in het teken van de zee. Welke planten en dieren vind je in het water, op het strand en in de duinen? Je leest er de komende weken meer over. |
Tekst: Ineke Radstaat, Nature Today
Foto's: Ed Stikvoort, Saxifraga; Mark Zekhuis, Saxifraga