Week van de sleedoornpage
SoortenNL
Al jarenlang gaan vlinderliefhebbers in de winter op pad om eitjes van sleedoornpage te vinden. Dat doen ze door de belangrijkste waardplant sleedoorn goed af te zoeken. De eitjes zijn niet groot, zo’n anderhalve millimeter, maar ze zijn door hun kleur, vorm en de plek waar ze worden afgezet wel te vinden. Het is een wit, iets afgeplat bolletje met wat reliëf en meestal zitten ze in de oksel van een takje of van een doorn. De sleedoornpage zelf vliegt in augustus en september en dan worden door de vrouwtjes de eitjes op de struik afgezet. Deze eitjes blijven daar de hele winter zitten en de rupsjes komen pas uit als – na de witte bloei in het vroege voorjaar – in april het jonge groene blad van sleedoorn tevoorschijn komt. Ze eten een aantal maanden van dat blad en verpoppen in eind juni tot begin juli in de strooisellaag onder de struik.
Sleedoorn is niet zeldzaam
Sleedoorn staat overal in Nederland, maar de sleedoornpage is een zeldzame soort die maar weinig voorkomt. Hij is vooral gebonden aan overgangssituaties tussen zand en klei of veen. Zo is hij aanwezig aan de noord- en zuidkant van Utrechtse heuvelrug en het Veluwemassief, in de overgang van Veluwe naar de IJssel en ook in het noorden aan de rand van de zandgebieden. Waarom hij het daar wel en elders niet goed doet, is nog een raadsel. Ook wordt er incidenteel een waarneming ver buiten het normale verspreidingsgebied gedaan, maar dit zijn of zwervers of dieren die zijn meegekomen met bijvoorbeeld plantmateriaal. Opvallend is dat de verspreiding van de sleedoornpage al veertig jaar min of meer hetzelfde is. Er worden af en toe wel nieuwe vliegplaatsen gevonden, maar bijna altijd in gebieden waar de soort al bekend is.
Beheerplan sleedoornpage
De sleedoornpage is een bedreigde soort, die relatief vaak in het stedelijk gebied voorkomt. Zwolle is een van de gemeenten waar de sleedoornpage op veel plekken aanwezig is. De gemeente heeft, samen met uitvoeringsorganisatie ROVA, de vrijwilligers van de insectenwerkgroep Zwolle en ondersteund door De Vlinderstichting een beheerplan gemaakt om de soort een veilige toekomst te geven in Zwolle. In het stedelijk gebied, ook in Zwolle, wordt sleedoorn regelmatig gesnoeid en daardoor hebben de struiken meer geschikte jonge takken voor de sleedoornpage. Maar het is tegelijkertijd een bedreiging, want bij het snoeien dat bijna altijd in de winter gebeurt, worden ook eitjes verwijderd.
Gefaseerd werken
Dit dilemma kan worden opgelost door gefaseerd te werken. Dus wel snoeien, want dat verbetert het leefgebied voor de sleedoornpage, maar altijd in delen. Als je een derde van de sleedoorn op een bepaalde plek snoeit en twee en vier jaar later een ander derde deel heb je ‘the best of both worlds’. Nog veel mooier is het als er vlinderliefhebbers zijn die, voordat er gesnoeid gaat worden, de struiken onderzoeken op de aanwezigheid van eitjes. Ze kunnen dan aangeven op welke delen de minste eitjes zitten en waar dus de minste schade optreedt voor de sleedoornpage.
|
Iedere week staat een plant, dier of schimmel centraal in De week van de… Het is een initiatief van SoortenNL, hét kennisnetwerk voor wilde planten en dieren van Nederland. Een netwerk van organisaties die toegepast onderzoek doen en natuurgegevens verzamelen met hulp van duizenden vrijwilligers voor de bescherming van soorten en hun leefgebieden. Met die gegevens ontwikkelen we kennis over de staat van de natuur en verbeteren we beheer, beleid en betrokkenheid. |
Insectenwerkgroep Zwolle
De enthousiaste leden van de insectenwerkgroep Zwolle houden jaarlijks bij hoe het met de sleedoornpage in Zwolle gaat. Ook dit jaar zijn ze al bezig om de bekende plekken zorgvuldig af te zoeken op eitjes. Als het goed is zullen ze meer eitjes vinden en meer vlinders zien dan in het verleden, want hopelijk werken de maatregelen in het beheerplan.
De Vlinderstichting veertig jaar: vlinderslinger door Nederland
In 2023 viert De Vlinderstichting haar veertigste verjaardag en dat wordt gevierd door een vlinderslinger die we door Nederland gaan maken. Iedere maand staat een provincie centraal en zo reizen we het hele land door. In januari is het de beurt aan Overijssel en aan de sleedoornpage. Op 22 januari zijn medewerkers van De Vlinderstichting en de insectenwerkgroep Zwolle aanwezig om u meer te vertellen over deze prachtige en boeiende vlinder. Ook gaan we met u op pad om samen op zoek te gaan naar eitjes. Komt u ook?
Meer informatie
- Kijk hier voor meer informatie over de sleedoornpage-jubileumactiviteit in Zwolle.
- Lees meer over de sleedoornpage of bekijk meer plekken waar de komende maand eitjes worden gezocht.
Tekst en foto’s: Kars Veling, De Vlinderstichting en SoortenNL
Kaart: Nationale Databank Flora en Fauna (NDFF)