Stikstof en de gele ridderzwam

Gele ridderzwam is een vrij grote – vier tot twaalf centimeter – paddenstoel met een bruingele hoed en gele plaatjes. Vaak is de hoed vergeven van het zand omdat hij zich al onder de grond uitspreidt. Gele ridderzwam leeft in symbiose met den. Hij komt voor in jonge dennenbossen op schraal, kalkarm zand. Vaak in dennenbossen die aangeplant zijn op stuifzanden en aan de rand van stuifzanden, waar hij ook te vinden is bij vliegdennen. Hij staat als bedreigd op de Rode Lijst.

Als gevolg van de sterk toegenomen stikstofdepositie is gele ridderzwam sinds de jaren zestig sterk achteruitgegaan. Vanaf de jaren negentig nam hij wat weer toe, maar sinds circa 2015 is sprake van een hernieuwde sterke achteruitgang als gevolg van de toegenomen depositie van met name ammoniak. De teruggang van gele ridderzwam op de zandgronden sinds de jaren zestig heeft ook gevolgen gehad voor stofzaad. Stofzaad is een epiparasiet die via het mycelium van ridderzwammen – in dennenbossen onder andere gele ridderzwam – voedsel onttrekt aan bomen. Door het verdwijnen van gele ridderzwam is hierdoor ook stofzaad verdwenen. Stofzaad heeft zich nog niet hersteld in dennenbossen op kalkarme zandgronden.

Meer informatie

• Meer informatie over stikstof en paddenstoelen vindt u in de Nieuwsbrief paddenstoelenmeetnetten − 24 (pdf: 11,0 MB).

Tekst en foto’s: SoortenNL