Heet, heter, heetst. Hoe houd jij het koel?

Niet overal in Nederland is het even warm tijdens een hete dag. In de stad wordt het snel warm. Huizen en gebouwen die dicht op elkaar staan en betegelde straten warmen snel op. Ook blijft het daar langer warm. Dit zorgt overdag voor hitte, maar ook in de nacht blijft het warm. In de stad kan het ’s nachts wel 8 graden warmer zijn dan buiten de stad.

De opwarming in de stad ontstaat niet alleen door de zon, maar ook door menselijke activiteiten. Denk aan auto’s en scooters die warmte afgeven. Maar ook aan airco’s die het binnen lekker koel maken, maar de warmte naar buiten blazen. Op de kaart rechts zie je dat het in een stad als Haarlem in de binnenstad over het hele jaar gezien gemiddeld meer dan 2°C warmer is dan buiten de stad. Op een hete zomerdag is dit temperatuurverschil nog veel groter.

Lekker warm?

Veel mensen vinden het heerlijk als het lekker warm is. Maar als de temperatuur langere tijd boven de 25 graden is, kan dit lastig worden. Als het zo heet is, slaap je slechter en daar word je chagrijnig van. Tijdens het slapen moet je lijf herstellen van de dag en dat lukt slechter. Het heeft ook invloed op je werk. Je kunt je moeilijker concentreren en je hebt minder energie.

Vaak gaat hitte gepaard met zomersmog, hooikoorts en droogte. Mensen krijgen het benauwd of zijn sneller moe en uitgeput. Vooral ouderen en mensen die te zwaar of ziek zijn en jonge kinderen krijgen klachten in een hete periode. In 2019 was er een lange hittegolf. In die periode stierven 400 mensen meer dan tijdens een normale zomer.

Gevoelstemperatuur

De gevoelstemperatuur geeft aan hoe de gemeten temperatuur aanvoelt. De gevoelstemperatuur hangt af van de luchttemperatuur en of er veel of weinig wolken zijn. Maar ook of en hoe hard het waait en hoe vochtig de lucht is. Ook is gekeken hoe de ruimte eruit ziet, bijvoorbeeld of er bomen zijn die verkoeling bieden. Op de kaart gevoelstemperatuur op een zomerse dag zie je dat in een stad de gevoelstemperatuur hoger ligt dan buiten de stad.

In de stad Groningen (kaart hierboven) kan de temperatuur al gauw boven de 40 graden aanvoelen. Buiten de stad voelt het meer aan als de gemeten temperatuur (25°C). In een stad als Den Haag moet je overigens een stuk verder de stad uit om het wat koeler te krijgen (zie kaart hieronder). Dit komt omdat Den Haag als onderdeel van de Randstad bijna vast zit aan andere grote steden.

Hoe houd je het koel?

Probeer je woning koel te houden. Gebruik zonwering, sluit gordijnen en doe ramen en deuren pas open als het buiten koeler is. Plant veel groen om je huis. Vervang tegels en bestrating in de tuin door groen. Groen werkt verkoelend door verdamping en zorgt voor schaduw. Heb je geen groen rond je huis, zoek dan een verkoelend park op.

Liefhebber van water(sport)? Ga met het warme weer naar een zwemplek toe. Op de officiële zwemlocaties wordt de waterkwaliteit regelmatig gecontroleerd en is bekend waar veilig kan worden gezwommen. Zorg voor veel drinkwater en let op kwetsbare mensen (ouderen, kinderen en mensen met een zwakke gezondheid).

Hoe heet wordt het bij jou? Check je plek! En sterkte deze week.

Tekst: Channah Betgen, Atlas Leefomgeving
Leadfoto: Rijksmediatheek
Overige foto's: Atlas Leefomgeving