Hittestress bij vleermuizen

Gebouwbewonende vleermuizen gebruiken door het jaar heen meerdere verblijfplaatsen. In de zomer bewonen ze doorgaans een warme plek waar voldoende ruimte is voor het grootbrengen van hun jongen. Echter, bij de huidige hitte kan zo’n spouwmuur of dak erg heet worden, zeker wanneer deze aan de zonzijde van het gebouw is gesitueerd.

In natuurlijke situaties en veel gebouwen zonder na-isolatie kunnen vleermuizen vaak nog verhuizen naar koudere delen van de spouw. Wanneer een spouwmuur niet meer volledig toegankelijk is (bijvoorbeeld door na-isolatie) of wanneer ze alleen in het dak terecht kunnen, krijgen de vleermuizen het bijzonder zwaar.

Gevaar op de loer

Dat heeft als gevolg dat vleermuizen soms noodgedwongen moeten verhuizen naar een koelere plek (overdag vliegende vleermuizen) of dat vleermuizen overdag (bijna) buiten hangen voor wat frisse (minder hete lucht). En op zo’n tijdstip liggen er ook roofdieren op de loer zoals de huiskat, roofvogels en zelfs hongerige merels. Bovendien geeft zo’n verhuizing het risico op het verliezen of achterblijven van nog niet zelfstandige jonge vleermuizen.

Dorstige vleermuizen

Ook zullen vleermuizen meer moeten drinken dan normaal en kun je overdag en ‘s avonds vaker bij vijvers, maar ook zwembaden drinkende vleermuizen zien. Vorig jaar berichtten we over een bijzonder fraaie opname van een vleermuis die in vlucht drinkt uit een zwembad.

Meer water en groen helpt vleermuizen

Omdat gebouwenbewonende vleermuizen vaak in dorpen en steden wonen, is het belangrijk dat ook daar voldoende waterrijke en groene gebieden voor vleermuizen beschikbaar zijn. Niet alleen om te drinken, maar ook om op insecten te jagen. Waar water is, zijn insecten en ook vleermuizen die vervolgens deze insecten opeten.

Nu onze zomers steeds heter worden, wordt water in stad en dorp voor levensbelang voor vleermuizen. Immers, meer water en meer groen resulteert in een minder warme stad. Dat dit van levensbelang is voor vleermuizen, blijkt ook uit een recent gepubliceerd artikel over het belang van vijvers en kanalen in Rome.

Eerste hulp bij hitte

Mocht u tijdens deze warme dagen een vleermuis vinden of zien hangen, doe dan het volgende.
Een vleermuis die aan een buitenmuur hangt, zal daar verkoeling zoeken en hoeft helemaal niet ziek of zwak te zijn. Als de vleermuis daar urenlang in de volle zon hangt of als hij daar de volgende dag nog hangt dan kan de vleermuis wel uitgedroogd en zwak zijn. Laat hem met rust en probeer niet de vleermuis te vangen. Hetzelfde geldt voor een vleermuis die op de grond ligt. Neem contact op met een vleermuisdeskundige bij u in de buurt en volg zijn of haar advies op.
Het kan ook voorkomen dat vleermuizen op zoek gaan naar koelte en vanuit het dak of een spouwmuur op een zolder of in een woonruimte terechtkomen. Daar kun je van schrikken, maar paniek is niet nodig. Zet een raam open zodat ze weg kunnen vliegen. Of bel een vleermuisdeskundige bij u in de buurt en volg zijn of haar advies op. Probeer ook in dit geval niet de vleermuis zelf te vangen! 

Tekst: Glenn Lelieveld & Erik Korsten, Zoogdiervereniging
Foto's: Terry Lobdell (leadfoto: vleermuizen zoeken verkoeling buiten de vleermuiskast), Dierenambulance Woudenberg en Omstreken, René Janssen