Maak Nederland groener: doe mee aan het NK Tegelwippen!

Het klimaat op aarde verandert. Zo steeg de gemiddelde temperatuur op aarde in de afgelopen honderd jaar. Dit leidt tot hittegolven, extreme hoeveelheden neerslag, overstromingen, droogte, zeespiegelstijging en het verlies van biodiversiteit. De kranten staan er vol mee! Dit merk je ook in steden. Daar warmt het door de stenen gebouwen en betegelde straten en pleinen sneller op en blijft de warmte langer hangen. Het verschil met het platteland is gemiddeld zo’n drie graden en op hete zomerdagen loopt dit nog veel verder op. Ook regenbuien worden steeds extremer. Doordat grote delen van Nederland zijn afgedekt met stenen of asfalt kan het teveel aan water niet de bodem in, hierdoor ontstaat wateroverlast. Bij extreme hoosbuien kan het riool vaak de watervloed niet aan. Het water komt dan op straat terecht.

Enorm potentieel

Groen heeft een verkoelende werking en zorgt ervoor dat het minder warm wordt in steden. Ook helpt groen om water in de bodem op te vangen, zodat riolen bij extreme regenbuien niet overlopen. Verder draagt groen bij aan de biodiversiteit in een stad. We hebben dat groen in steden dus hard nodig. Uit een analyse van CobraGroeninzicht van luchtfoto’s blijkt dat de helft van de Nederlandse tuinen versteend is. In die tuinen ligt dus een enorm potentieel om steden groener, koeler en gezonder te maken. Een groener Nederland begint dus bij je eigen tuin. Dat is ook de titel van een grote campagne waarin diverse partijen met het ministerie van I&W samenwerken om hun tuin klimaatbestendig en biodivers in te richten. Het NK Tegelwippen is hier onderdeel van. Het doel is om Nederland te vergroenen en tegels door planten te vervangen.

NK Tegelwippen 2021: heel Holland wipt

Vorig jaar werd het NK Tegelwippen voor het eerst georganiseerd en streden Amsterdam en Rotterdam tegen elkaar. Bij elkaar wipten inwoners bijna 95.000 stoep- en tuintegels. Dat komt in totaal neer op een hectare natuur erbij. Rotterdam won met een klein verschil. Dit jaar pakt de organisatie het groter aan en wil zij heel Holland aan het tegelwippen krijgen. Het doel is om samen Nederland een stukje groener te maken op een leuke en ludieke manier. De gemeente die de meeste tegels wipt, wint de prestigieuze Gouden Tegel. Inwoners maken elke maand kans om de Wipper van de maand te worden.

Veel gemeenten hebben zich al aangemeld. Zo nemen dit jaar gemeenten over het hele land het tegen elkaar op. Breda tegen Tilburg, Leeuwarden tegen Groningen en Leiden tegen Haarlem. Om het eerlijk te houden en te voorkomen dat de gemeente met de meeste inwoners wint, wordt het aantal gewipte tegels gedeeld door het aantal inwoners van de gemeente.

Tegel eruit, plantje erin

Utrecht is een van de deelnemende gemeenten. “Wij werken vanuit Duurzame Week samen met de gemeente Utrecht en Hoogheemraadschap de Stichtse Rijnlanden om zoveel mogelijk bewoners van Utrecht tegels te laten wippen”, vertelt Charlotte Machelessen van Duurzame Week. “Het NK Tegelwippen sluit heel goed aan bij wat wij als Duurzame Week willen bereiken: zoveel mogelijk mensen stimuleren hun leven te verduurzamen en te laten zien hoe zij zelf aan de slag kunnen. Het leuke aan het NK Tegelwippen vind ik dat het heel laagdrempelig en concreet is: tegel eruit en plantje erin. We werken samen met de gemeente Utrecht. Handig, want die komt tegels gratis ophalen bij inwoners en biedt mooie subsidiemogelijkheden voor mensen die zelf aan de slag willen voor meer groen in de straat.”

Proefdraaien

Vorig jaar draaiden Duurzame Week en de gemeente hun eigen tegelchallenge. Charlotte: “Zo konden wij ons alvast voorbereiden op het NK Tegelwippen 2021. Twee wijken namen het tegen elkaar op. In één maand tijd zijn in Hoograven ruim vier keer zoveel tegels opgehaald als in de groene wijk Lunetten.” Maar het leukste vond Charlotte om te zien hoe enthousiast de mensen waren die mee deden. Charlotte: “We hoorden van heel veel deelnemers dat ze het leuk vonden om zelf hun omgeving groener en mooier te maken. Maar het leidde ook tot leuk bezoek. Zo hoorden we van een deelnemer dat hij nu veel meer vogels in zijn tuin heeft!”

Voor iedereen wat wils

Duurzame Week wil het zo leuk en makkelijk maken voor inwoners van Utrecht om mee te doen. “Elke Utrechtse deelnemer kan zijn gewipte tegels laten ophalen door de gemeente Utrecht. Daarnaast delen we tips om je tuin te vergroenen”, vertelt Charlotte. “Want leuk, die tegels eruit, maar wat dan? Elke maand staat in het teken van een thema. In april starten wij met de watervriendelijke tuin. Maar niet iedereen heeft een tuin. Daarom geven wij tips voor geveltuintjes. In april bloeit alles mooi en hoe leuk zijn dan plantjes ter vervanging van tegels in de straat? Als mensen in juli de warmte voelen, kunnen ze bij ons terecht voor tips om hun tuin hittebestendiger te maken. En als je in juli nog steeds niet op vakantie kan misschien, vind je bij ons tips om van je tuin een vakantieparadijs te maken. Zo kan iedereen zelf aan de slag, tuin of geen tuin.”

Charlotte: “Wij moeten het opnemen tegen Den Haag. Spannend! Natuurlijk gaan wij voor die Gouden Tegel en willen wij de beste tegelwippende gemeente van Nederland worden! Maar winnen is geen doel hoor, dat is dat zoveel mogelijk gemeenten meedoen en zoveel mogelijk tegels vervangen worden door groen. Zo maken we samen met de inwoners Nederlandse steden groener en klimaatbestendiger. En ik vind het heel mooi dat we daar als Duurzame Week samen met de gemeente Utrecht en Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden een bijdrage aan kunnen leveren.”

Wip jij mee? Ja toch?

Bedenk alvast waar jij in en om het huis je tegels kunt ruilen voor een stuk groen. In je voor- of achtertuin? Heb je geen tuin? Maak dan een geveltuin! Woon je in Utrecht? Bekijk het stappenplan op Duurzame Week. Woon je elders in het land? Kijk dan op NK Tegelwippen of jouw gemeente mee doet. Wij wensen je veel tegelwipplezier! En volg Atlas Leefomgeving en Duurzame Week voor groene tips. Volgende keer delen wij in Nature Today tips en ervaringen van Tegelwippers en leren we van een hovenier.

Doe alvast inspiratie op Atlas Leefomgeving op

• Gluur alvast mee met Grieta Spannenburg om te kijken hoe jij je tuin watervriendelijker in kan richten.
• Leer van bodemexpert Liesbet Dirven hoe jij straks kunt zorgen voor een gezonde bodem voor je planten als die tegels eruit zijn.
• Leer van Moesmeisje Kim Nelissen alles over boomspiegels en geveltuinen.

Tekst: Stephanie Wesselink, Liesbeth Dirven en Jeannine Brand, Atlas Leefomgeving
Foto’s: Pure Budget; NK Tegelwippen; Duurzame Week
Kaart: Atlas Leefomgeving