Het kleurrijke vrouwtje van de gevlekte zilvervlekbreedvoet (Callomyia speciosa) .

Op brede voet de herfst tegemoet

EIS Kenniscentrum Insecten
19-SEP-2016 - Het wordt herfst. De laatste zwaluw is gevlogen en weldra klinkt de ijle roep van de koperwiek. Voor insectenliefhebbers is het seizoen voorbij. Hoewel? Wat loopt daar zo snel over dat blaadje? Een klein vliegje met prachtige kleuren. Een breedvoetvlieg!

Breedvoetvliegen zijn klein: tussen de 1,5 en 6 millimeter. Wie echter de moeite neemt om ze met een loepje te bekijken, zal zien hoe mooi ze zijn. De vrouwtjes van veel soorten zijn fraai getekend met patronen van gele, grijze of zilveren bandjes en vlekken. De mannetjes ogen meer ingetogen in hun zwartfluwelen kostuums. Veel, maar niet alle, soorten breedvoetvliegen hebben brede, afgeplatte achterpootjes. Hieraan danken ze hun naam.

Met die brede achterpootjes hebben breedvoetvliegen de gewoonte om snel rond te lopen op bladeren van bomen en struiken. Tijdens dit rondlopen likken ze waarschijnlijk voedsel op van het bladoppervlak, zoals honingdauw van bladluizen.

Mannetjes van breedvoetvliegen lijken wel van zwart fluweel, zoals deze parasolzwambreedvoet (Kesselimyia chandleri)

Paddenstoelen en kampvuurtjes

Breedvoetvliegen zijn afhankelijk van paddenstoelen, omdat hun larven zich hierin ontwikkelen. Elke soort breedvoetvlieg heeft hierin zijn eigen, strikte voorkeur. Honingzwammen, elfenbankjes, parasolzwammen, champignons, platte tonderzwammen, hertenzwammen en rookzwammen: ze hebben elk hun eigen breedvoetvlieg. Deze eigenschap verklaart waarom breedvoetvliegen vooral in de herfst te vinden zijn, want dan zijn er de meeste paddenstoelen.

Een speciale groep breedvoetvliegen is die van de rookvliegjes. Rookvliegjes hebben de mysterieuze gewoonte om in de rook van kampvuurtjes te komen dansen. Dit is zelfs de enige manier om ze te zien te krijgen, want niemand weet waar en hoe ze verder leven. Aan deze vliegjes is een eerder natuurbericht van Nature Today gewijd.

Een vrouwtje van de bonte hertenzwambreedvoet (Paraplatypeza bicincta)

Onderbelicht

Er zijn 36 soorten breedvoetvliegen uit Nederland bekend. Hiervan zijn er 12 pas in de afgelopen vier jaar ontdekt. Dit komt doordat in Nederland bijna niemand met deze diertjes bezig is. Nog steeds kunnen er nieuwe soorten voor onze fauna gevonden worden. Ook is nog niet van alle soorten bekend aan welke paddenstoelen ze gebonden zijn. Er is dus nog werk aan de winkel!

Wie ze wil zien moet nu naar buiten, want de vroege herfst is toptijd voor breedvoetvliegen. Je vindt ze het best door in het bos te speuren op bladeren van bomen en struiken. Ook zijn ze vaak op paddenstoelen te vinden, vooral op honingzwammen in oktober is het vaak prijs.

Tekst: Menno Reemer, EIS Kenniscentrum Insecten
Foto's: Roy Kleukers

  

  

Laatste berichten

Zie ook