Kroosmos ontdekt in het Overijssels kanaal
BLWGBericht uitgegeven door BLWG [land] op [publicatiedatum]
Afgelopen zomer is massaal Kroosmos aangetroffen in het Overijssel kanaal, ten oosten van Zwolle. Kroosmos is een op het water drijvende mossoort die vooral in het rivierengebied en in de laagveengebieden voorkomt. Uit de wijde omgeving was de soort nog niet eerder bekend. Kroosmos is een indicator voor schoon water.
De ontdekker van de soort, Melchior van Tweel, vond het Kroosmos (Ricciocarpos natans) tijdens een fietsvakantie bij het Lemelerveld, langs het Overijssels kanaal. Melchior: "Tijdens een wandeling langs het kanaal zag ik dat het “kroos” op het water er wel raar uitzag. Ik vermoedde dat het wel eens Kroosmos zou kunnen, een soort die ik ken van laagveenmoerassen. In zo’n kanaal zou ik die toch niet zo snel verwachten. Ongeveer gelijktijdig viste mijn zoon Taran (9) vanuit een kano het “kroos” uit het kanaal: “Die is voor papa, om te determineren”.
Al snel was het duidelijk dat het Kroosmos moest zijn. Tijdens een fietstocht langs het kanaal de volgende dag, bleek Kroosmos over een lengte van zeker zeven kilometer voor te komen. Aan de oostzijde was het vaak de dominante soort en bedekte soms de helft van de wateroppervlakte, meer naar het westen kwam de soort minder voor, vaak pleksgewijs aan de randen.
Kroosmos is een zogenaamd thalleus levermos, en bestaat uit een bol rozetje met daar omheen en aan de onderzijde een krans van zwarte “worteltjes”. Kroosmos blijkt heel goed te onderscheiden van gewoon eendenkroos. De individuele planten groeien namelijk niet tegen elkaar aan, wat echte kroossoorten (Lemna en Spirodela) en Kroosvaren (Azolla) wel doen, maar groeien uit elkaar, waardoor een vlekkerig patroon ontstaat. Op de foto is dat goed te zien en hierdoor is de soort ook op een grote afstand te herkennen. Kroosmos is een soort van schoon en matig voedselrijk water, vaak op plaatsen met kwel. Gezien het massale voorkomen in het kanaal moeten die omstandigheden wel optimaal geweest zijn.
Het is opmerkelijk dat zo’n grote groeiplaats van Kroosmos tot nu toe aan de aandacht is ontsnapt. Misschien komt de soort wel veel meer voor, ook buiten het rivierengebied en de laagvenen. Let er maar eens op als je kroosvegetaties in kanalen en sloten ziet.
Tekst en foto's: Melchior van Tweel, BLWG