Exotische bekerzwam in opkomst

Bericht uitgegeven door de Nederlandse Mycologische Vereniging [land] op [publicatiedatum]

Ceders zijn populaire exotische tuinbomen. De Cedergrondbekerzwam, een paddenstoel die afhankelijk is van deze bomen, wordt steeds vaker in Nederland gevonden. In 1995 was hij nog maar van vier vindplaatsen in ons land bekend; nu is hij in 41 atlasblokken gezien. Het is onbekend hoe deze paddenstoel in Nederland terecht is gekomen.

In 1997 werd de Cedergrondbekerzwam (Geopora sumneriana) voor het eerst in de Leidse Hortus gevonden. Volgens het Overzicht van de Paddenstoelen (1995) was de soort toen maar van vier vindplaatsen in ons land bekend. Nadat er ruchtbaarheid aan gegeven was kwamen er in 1997 al een groot aantal meldingen van nieuwe vondsten bij. Volgens de verspreidingskaart op de site van de Verspreidingsatlas van de Nederlandse Mycologische Vereniging is de soort nu van 41 atlasblokken bekend, maar vermoedelijk is het werkelijke aantal hoger.

De Cedergrondbekerzwam wordt steeds algemener, iets dat wellicht met klimaatverandering te maken heeft. Alleen al in Leiden en directe omgeving zijn er een tiental vindplaatsen. Een paddenstoelenfotograaf die vorig jaar op het voorkomen in Wassenaar attent werd gemaakt ging op weg om daar foto’s van te maken. Bij het verlaten van zijn voordeur viel zijn oog op bekerzwammen, de tocht naar Wassenaar was dus niet nodig.

De Cedergrondbekerzwam is een grote bekerzwam die gebonden is aan ceders. Het vruchtlichaam kan ongeveer zeven centimeter in doorsnee worden. De naam grondbekerzwam dankt de soort aan het feit dat hij, vooral in jonge toestand, deels ondergronds groeit. Jonge exemplaren zijn hierdoor moeilijk te ontdekken, maar zie je er eentje en kijk je goed verder dan zal je er snel meer vinden. Cedergrondbekerzwammen groeien namelijk meestal in grote groepen.

De Cedergrondbekerzwam groeit op deels verteerde naalden van de ceder en is erg plaatstrouw. Dat was te zien aan de Libanonceder in de Leidse Hortus botanicus. De daar in de voortuin groeiende ceder is twee keer verplaatst en het mycelium is beide keren mee verhuisd.

In een eerder Natuurbericht staat dat de cedergrondbekerzwam vermoedelijk een mycorrhizasymbiont is. Het tot twee keer mee verhuizen van het mycelium wijst mijns inziens ook in deze richting. Saprotrofe soorten houden meestal niet van het verstoren van de groeiplaats.

De Cedergrondbekerzwam is een typisch vroege voorjaarssoort, die vanaf begin maart verschijnt. Let er eens op in uw omgeving, ceders zijn makkelijk te herkennen en populaire tuinbomen. Aangezien de paddenstoel in grote groepen groeit, zijn ze niet over het hoofd te zien.

Tekst: Hans Adema, Nederlandse Mycologische Vereniging
Foto's: Hans Adema, Nederlandse Mycologische Vereniging; Art Vogel; Liné1, Creative Commons