Jeneverbes-Perenroest eet van twee walletjes

Bericht uitgegeven door de Nederlandse Mycologische Vereniging op [publicatiedatum]

Jeneverbes-Perenroest, nu te vinden op gekweekte Jeneverbes, heeft twee heel verschillende waardplanten nodig om zijn levenscyclus te voltooien

Gedurende de lente zijn op de algemene, gekweekte Jeneverbessen regelmatig merkwaardige geleiachtige uitgroeisels te vinden. Deze behoren tot de Jeneverbes-Perenroest (Gymnosporangium sabinae). Roesten zijn interessante schimmels omdat een groot aantal soorten tijdens hun levenscyclus van waardplant veranderen. Jeneverbes-Perenroest is zo’n schimmel.

Jeneverbes-Perenroest overwintert op jeneverbesstruiken. De roestschimmel vormt in de lente, juist op het moment dat perenbladeren nét verschijnen, in deze geleiachtige vruchtlichaampjes sporen. Deze sporen worden met de wind meegevoerd, en als ze op een perenblad terechtkomen, veroorzaken ze daar oranje tot rode ronde vlekken. Aan de onderzijde hiervan ontstaan vruchtlichaampjes die sporen voortbrengen die op hun beurt de Jeneverbes weer kunnen aantasten. De roestschimmel gebruikt de Jeneverbes als winterwaardplant en de Peer als zomergast.

De schade die Perenroest veroorzaakt blijft meestal beperkt tot bladval, wat bij een zware aantasting de vitaliteit van de boom enigszins kan verminderen. Om perenbomen vrij te houden van Perenroest zullen in een straal van 500 meter alle besmette Jeneverbessen moeten worden verwijderd. Dat is, gezien de populariteit van Jeneverbes in tuinen, ondoenlijk. Perenroest is met gewasbeschermingsmiddelen te bestrijden. Aangetaste jeneverbesstruiken hebben aanvankelijk weinig last van de roestschimmel. Na vele jaren gaan de struiken meestal dood. De beste remedie is hier de aangetaste takken ruim wegsnijden. Chemische bestrijding is in dit geval niet mogelijk.

Er komen in Nederland nog enkele soorten Jeneverbesroest voor; een aantal soorten infecteert onze wilde Jeneverbes en meestal andere bomen uit de rozenfamilie, zoals appel, meidoorn en kweepeer. De hier besproken soort is de meest talrijke.

Vind je Perenroest geef je vondst dan door bij Telmee of Waarneming.nl en meld op welke waardplant je de roest gevonden hebt.

Tekst: Menno Boomsluiter, Nederlandse Mycologische Vereniging
Foto's: Menno Boomsluiter en Titico, Wikimedia Commons