Hoe komt een vlinder de winter door? #3

Bekende vlinders die als pop de winter doorbrengen zijn de koolwitjes. Zowel klein geaderd witje, als klein en groot koolwitje, maar ook de nieuwkomer het scheefbloemwitje, zijn popoverwinteraars. Deze witjes worden zelfs nu, begin november, nog wel af en toe gezien. Waarschijnlijk zullen deze vlinders nu geen levensvatbare nakomelingen meer kunnen voortbrengen, want als er de komende vier weken een flinke nachtvorst optreedt zullen eventueel aanwezige rupsen het loodje leggen. De poppen kunnen wel prima tegen de vorst.

Oranjetipje

Een ander lid van de witjesfamilie is het oranjetipje en ook deze is nu als pop ergens in de plantengroei aanwezig. Dit is een echte voorjaarsvlinder die vliegt in april en de rupsen verpoppen al in juni. Dan gaan ze op zoek naar een plek waar ze veilig een maand of acht tot negen kunnen overleven. De graslanden waar ze als rups leven zullen in die tijd natuurlijk worden gemaaid of begraasd en daarmee zouden ook de poppen worden verwijderd. Vandaar dat de rupsen – om te verpoppen – bomen en struiken opzoeken, want die blijven meestal wel de winter overstaan. Op de leadfoto zien we de pop van het mannetje, met het oranje vleugeltipje al doorschemerend. Op de foto hieronder de pop van een vrouwtje, waar het oranje ontbreekt.

Koninginnenpage

De koninginnenpage heeft drie generaties per jaar en de laatste vliegt in augustus-september. De eitjes die de vrouwtjes afzetten komen snel uit en de rupsen moeten ook flink dooreten om ‘op tijd’ te kunnen verpoppen. De rupsen zitten op diverse schermbloemigen en in moestuinen worden ze vaak gevonden op de worteltjes of dille. Ook deze rupsen zullen een stevige ondergrond zoeken om te verpoppen. Vaak zitten ze niet in de worteltjes, maar kruipen ze – soms meters ver – naar een stevige ondergrond, een paaltje, een muurtje of een boom of struik. Op steviger planten, zoals dille, kunnen ze ook aan de voet van de plant verpoppen. Als je die planten in het najaar rooit, kijk dan eerst even goed of er niet een pop aan hangt. Laat de planten anders staan tot in het voorjaar.

Laat staan wat kan blijven staan!

Voor tuinen geldt dat trouwens ook. Haal voor de winter weg wat echt weg moet, maar laat staan wat kan blijven staan, want daar zitten eitjes, rupsen, larven en nog veel meer leven in.

Tekst en foto’s: Kars Veling, De Vlinderstichting