Druppelzwammen houden je van de straat!

Aan de foto’s was ook nog te zien dat het waarschijnlijk een Gesteelde druppelzwam (Dacrymyces capitatus) moest zijn, maar was dat ook zo? Jammer dat er geen enkel exemplaar van deze vondst was achtergehouden, want er wordt voor een juiste validatie vereist dat deze vondst microscopisch moet worden gecontroleerd. De reden waarvoor deze regel is afgesproken is de sterke gelijkenis met de Wortelende druppelzwam (Ditiola radicata). Deze soort is echter al sinds 1987 niet meer waargenomen in Nederland. Ook op de Rode Lijst staat deze soort aangegeven als 'verdwenen uit Nederland'. Toch moeten de regels in acht worden genomen omdat deze zijn afgesproken voor een juiste validatie. De regels worden door een speciale commissie aangepast indien de noodzaak daarvan blijkt. Het blijft onveranderd dat de Gesteelde druppelzwam in het veld niet kan worden onderscheiden van de Wortelende druppelzwam. Het kan zonder microscopisch onderzoek zomaar gebeuren, ook al is de kans klein, dat je een Wortelende druppelzwam hebt gevonden en deze doorgeeft als een Gesteelde druppelzwam. En andersom uiteraard ook. Doodzonde om zo’n prachtvondst die op de Rode Lijst staat aangegeven als 'verdwenen uit Nederland' voor een gewone soort aan te zien.

Verschillen tussen gelijkende druppelzwammen.

In Nederland komen negen soorten druppelzwammen voor met de Nederlandse naam 'druppelzwam', uit drie verschillende genera. Er zijn maar weinig druppelzwammen waarbij een vergissing mogelijk is met onze vermoedelijke Gesteelde druppelzwam, maar er zijn er toch wel een paar. De gesteelde druppelzwam is oranje tot geel en valt op door het bezit van gelatineuze kopjes van één tot drie millimeter breed. Waarschijnlijk door de vele regen van de laatste tijd zaten er op onze populierentak exemplaren tussen van wel vijf millimeter. De kopjes bezitten een concave of convexe bovenzijde. Ze kunnen soms vervloeien met de druppelzwammetjes die er vlak naast staan, zoals je dat vooral goed kan zien bij de zeer algemene Oranje druppelzwam (Dacrymyces stillatus). Ze verschillen van de Oranje druppelzwam door de gesteelde druppelzwammen met steeltjes van één tot drie millimeter lang. De steel is echter nauwelijks zichtbaar (zie foto’s) omdat die half verborgen zit in het dode hout. De Wortelende druppelzwam heeft echter dikwandige hyphen in de steel zitten, die verschillen van de Gesteelde druppelzwam sensu lato door een duidelijke, wortelende steelachtige basis.

De Gesteelde druppelzwam leeft als saprotroof op dood loofhout, zoals populier en beuk. Voor 1990 was deze soort slechts bekend van 2 atlasblokken. Van 1990 tot 2024 is dit aantal toegenomen tot 163 atlasblokken!

Tekst: Martijn Oud, Nederlandse Mycologische Vereniging
Foto’s: Piet Brouwer