Natuurjournaal 16 april 2024

De noordse witsnuitlibel is altijd één van de eerste libellen die weer vliegt in het voorjaar, na de vuurjuffer. In warme jaren zijn ze er al in begin april. Ook dit jaar worden ze sinds twee weken alweer gezien in De Peel, een veengebied op de grens van Noord-Brabant en Limburg. De noordse witsnuitlibel is dan ook een echte liefhebber van vennen en venen, en kan vooral in hoogveengebieden in grote aantallen voorkomen. Behalve in De Peel is dat ook in het Fochteloërveen, het Bargerveen en kleinere hoogveenrestanten in Overijssel en Gelderland het geval. Daar kan je ze in mei in grote zwermen zien. Ook komen ze wel voor in laagveenmoerassen zoals de Weerribben. Mannetjes zijn zwart met rood, vrouwtjes zwart met geel en allebei hebben ze een witte snuit. Ze lijken veel op de zeldzamere venwitsnuitlibel en gevlekte witsnuitlibel.

Intussen begint voor bittervoorns het paaiseizoen. Het loopt tot en met september, niet continu, maar ze paaien een paar keer in het zomerhalfjaar. Je zou het misschien niet verwachten van dit kleine visje — maximaal een centimeter of negen lang, meestal kleiner — maar de vader neemt de bescherming van de kinderen heel serieus. Hij zoekt een zoetwatermossel, jaagt andere mannetjes weg en lokt in zijn paarse paaikleed een vrouwtje naar dit 'nest'. Met een speciale, lange legbuis legt het vrouwtje haar eitjes in de levende mossel. Daar zijn de piepkleine larfjes veilig als ze uitkomen, maar wanneer ze een centimeter groot zijn, wordt het te krap en moeten ze het zelf zien te rooien. Bittervoorns zijn vrij algemeen (maar niet in Zeeland, Flevoland, Drenthe en Groningen) en houden van rustig water met veel waterplanten.

Tekst: Nienke Lameris, Nature Today 
Foto's: Joseph Hermann, Waarneming.nl; Michael Wurm, Wikimedia Commons