Scheerkwasten op een rups

De rups van de meriansborstel is een zeer opvallende verschijning, groengeel met vier scheerkwasten op de rug en een mooie rode, opstekende staart. Het is ook zeker geen zeldzaamheid en juist nu, in het najaar, worden de rupsen veel gezien. Ook dit jaar zijn er al weer rupsen gemeld op Waarneming.nl en Telmee, en de komende weken zijn ze nog steeds te vinden. De meriansborstel  (Calliteara pudibunda) is namelijk een algemene nachtvlindersoort die verspreid over het land voorkomt, met name op de zandgronden. De vlinder zelf vliegt in voorjaar en voorzomer, maar de vlinders zie je maar weinig omdat deze ’s nachts actief zijn. Wel worden vlinders regelmatig aangetroffen bij lichtvangsten met lamp en laken en in nachtvlindervallen en de zogenaamde LedEmmers. Ook op campings kun je ze vinden als je ’s ochtends vroeg bij de washokken komt waar de hele nacht het licht heeft gebrand.

Maar nu, eind september en begin oktober, is de rups aanwezig en deze is de afgelopen weken al flink gezien. Ze zaten al veel langer in de bomen, alleen daar vallen ze niet op. Maar nu zijn de rupsen toe aan verpoppen en dat doen ze met name in de strooisellaag onder de bomen en struiken waar ze als rups hebben gegeten. Als het dan wat harder gaat waaien en zeker als de bladeren gaan vallen, worden ze door de wind uit de bomen geblazen en onder de bomen kruipen ze weg naar een veilige verpoppingsplek. Ze verpoppen in een dunne, zijdeachtige cocon die soms wel gevormd wordt op de waardplant, maar meestal in de strooisellaag. Ze overwinteren als pop en in mei komen de vlinders weer tevoorschijn. De meriansborstel komt voor in bossen, struwelen, parken en tuinen. De rupsen leven van diverse bomen en struiken waaronder sleedoorn, meidoorn, berk en gecultiveerde fruitbomen. Vaak worden de rupsen gevonden onder een zomereik, die ook veel door de rupsen wordt gegeten. Ook de komende weken kunt u ze nog tegenkomen.

Tekst: Kars Veling, De Vlinderstichting
Foto’s: Jurriën van Deijk; Ab Baas; Kars Veling