Natuurjournaal 15 maart 2023

Afgelopen herfst en winter hebben we op negentien Winterslaapwoensdagen ontdekt welke dieren de winter al slapend – of juist klaarwakker – hebben doorgebracht.

In deze laatste Winterslaapwoensdag gaan we ze nog even langs. Behalve egel en vleermuizen zijn de meeste zoogdieren juist niet in winterslaap gegaan. Alleen de hamster verschanste zich in zijn burcht met een grote voorraad eten, en was vaak wakker om daarvan te eten. Alle slangen, hagedissen, salamanders, kikkers en padden waren daarentegen wel in winterrust, de eerste zijn nu wakker. Libellen en vlinders overwinterden als ei, larve, rups of pop. En een paar als imago: daardoor kunnen winterjuffer, citroenvlinder, kleine en grote vos, gehakkelde aurelia en dagpauwoog nu al vroeg in het jaar aan de voortplanting beginnen.

Het is wel duidelijk wie er nooit in winterslaap gaan: vogels. Over de hele wereld is er maar één vogel – een soort nachtzwaluw – die een winterrust kent. Insectenetende vogels in Nederland pakken het anders aan: ze schakelen over op een ander dieet, of vliegen naar het zuiden. Al werd vroeger gedacht dat zwaluwen net als kikkers in de modder kropen om te overwinteren. Niks is minder waar: oeverzwaluwen zijn uit Afrika alweer onderweg naar het noorden en nu in Spanje en Frankrijk. In maart komen de eerste hier aan: hou de lucht dus in de gaten!

Tekst: Nienke Lameris, NatureToday.nl
Foto’s: W. Carter, Wikimedia Commons; Mark Zekhuis, Saxifraga