Natuurjournaal 28 december 2022

Welke dieren gaan in winterslaap om de kou te overleven? Tot het voorjaar is het elke woensdag Winterslaapwoensdag in het natuurjournaal en nemen we twee soorten onder de loep.

Egels zijn misschien wel het schoolvoorbeeld van de winterslaap. Hun stekelige vacht beschermt niet goed tegen kou, bovendien is er weinig voedsel te vinden in de winter. De winterslaap is de oplossing! Opgerold in een warm nest van droge bladeren op een droge plek, slapen ze van oktober of november tot in het voorjaar. Tijdens de winterslaap vertraagt de ademhaling en hartslag, en zakt hun lichaamstemperatuur met vijftien graden naar een graad of tien. Zo verbruiken ze weinig energie, maar ze moeten wel met een flinke vetvoorraad beginnen aan zo’n lange periode zonder eten. In het voorjaar hebben ze een derde van hun lichaamsgewicht verloren. Jonge egels beginnen later aan de winterslaap, in december. Dat doen ze gezamenlijk in het kraamnest waarin ze geboren zijn.

Warme periodes in de winter zijn niet gunstig voor egels. Ze kunnen dan wakker worden, maar door de hoge temperatuur niet meer opnieuw in winterslaap komen. In dat geval moeten ze de rest van de winter overleven op hun vetvoorraad en het weinige eten dat er in de winter te vinden is. Een geliefde prooi – huisjesslakken – is ook in winterslaap. De huisjesslakken graven zich, vaak met meerdere bij elkaar, in en sluiten hun schelp af met een opgedroogde slijmlaag. Je vindt ze ook wel op beschutte plekken onder een steen of plank of tussen takken.

Tekst: Nienke Lameris, NatureToday.nl
Foto's: W. Carter, Wikimedia Commons; Mark Robinson, Flickr