Opvallend veel Gekroesde melkzwam in het kasteelpark van Nyenrode

Paddenstoelen in aantal

Vorige week onderzocht dezelfde groep paddenstoelenkenners de Staatsbossen van Schoorl. Toen konden ze slechts 29 soorten paddenstoelen noteren. Ze veronderstelden dat de korte periode vorige week waarbij de regen met bakken uit de lucht kwam vallen, te kort geleden was om het effect hiervan tijdens de excursie te ondervinden. In het kasteelpark van Nyenrode konden echter wel 79 soorten worden genoteerd, maar veel soorten, zoals de Bleke melkzwam (Lactarius pallidus, RL: Bedreigd) waren niet of nauwelijks te herkennen. Het meest bijzondere waren de vele waarnemingen van de Gekroesde melkzwam (Lactarius acerrimus).

Elk jaar houdt Paddenstoelen Werkgroep 'De Noordkop' een excursie in dit kasteelpark. De eerste en tevens de laatste keer dat de plantenwerkgroep deze opvallende soort op het terrein van Nyenrode tegenkwam, was op 19 september 2020. Nu werd deze soort op meerdere locaties in het terrein waargenomen in allerlei stadia van ontwikkeling. Blijkbaar kwam de droogte voor de Gekroesde melkzwam precies op het goede moment of was het toch de regenval van vorige week? 

Rivierklei

Veel bijzondere paddenstoelen komen specifiek op rivierklei voor. Langs de Vecht staan meerdere landhuizen met parken op klei, zoals Groenendaal en GunterStein, waar eveneens een zeer indrukwekkende paddenstoelenflora voorkomt. De afgelopen maanden viel er, net als in de rest van Nederland, geen druppel regen. Pas vorige week kwam er in deze contreien enige regen van betekenis.

Op 10 september bezocht de NMV het kasteelpark van Nyenrode. In eerste instantie dachten de paddenstoelenkenners dat ze, vanwege de voorgaande lange droogteperiode, nauwelijks paddenstoelen zouden vinden. Ondanks de berichten dat er elders in het land inderdaad nauwelijks paddenstoelen werden gevonden, konden in het kasteelpark van Nijenrode dus 79 soorten worden genoteerd. Het meest opvallende fenomeen waren natuurlijk de vele Gekroesde melkzwammen die hier tijdens de excursie werden aangetroffen. Juist doordat de kleigrond waarop het kasteel van Nyenrode staat eeuwenlang met rust werd gelaten, heeft zich hier tijdens deze zeer lange periode ongestoord een bijzondere paddenstoelenflora kunnen ontwikkelen.

Gekroesde melkzwam

Lactarius acerrimus is een melkzwam die microscopisch gemakkelijk te herkennen is omdat hij tweesporige basidia en grote sporen bezit. Macroscopisch is de soort gemakkelijk te herkennen aan zijn grote, asymmetrische, onregelmatig gevormde hoeden, de opvallend vertakte lamellen en de sterke geur naar appels. Met name bij de wat oudere exemplaren. De soort komt in heel Europa voor, maar is vrijwel overal zeldzaam.

Tekst en foto’s: Martijn Oud, Nederlandse Mycologische Vereniging