#VotethisCAPdown: trek voorstel Europese landbouwsubsidies in

In Nederland hebben we te maken met een stikstofcrisis, verdroging en met massale insectensterfte. Boerenlandvogels, graslandvlinders en ook typische zoogdieren hollen achteruit, met huiveringwekkende percentages van tot wel 85 procent. Veel van de drukfactoren zijn afkomstig uit de intensieve landbouw die intussen zelf van crisis naar crisis struikelt: stalbranden, dierenwelzijn, fraudes, dierziektes en meer. Voor boeren is het beleid dat zich puur richt op massaproductie evenmin gezond: het aantal boeren gaan net zo hard achteruit als de boerenlandvogels en de achteruitgang is omgekeerd evenredig aan de toename van de melkproductie.

Ook boeren en beleidsmakers zijn zich ervan bewust dat er echt iets moet veranderen. In Nederland werkten we al een kringlooplandbouw uit en leidde de insectensterfte tot een herstelplan biodiversiteit waarin boeren, ketenpartijen en natuurorganisaties samen onderzoeken hoe we de landbouw toekomstbestendig kunnen krijgen. De onthutsende insectensterfte leidde bovendien tot een toekomstnotitie gewasbescherming 2030, die veel verbetering belooft. Op Europees niveau werd er een ambitieuze Greendeal en een Farm to Fork-strategie uitgewerkt. En we hadden natuurlijk al de klimaatopgave, Natura 2000 en de kaderrichtlijn water die laten zien dat we onze productiewijze meer in harmonie met onze leefomgeving moeten brengen. Er leek echt iets te veranderen. Tot er over het geld gestemd moest worden.

Het Europese Parlement haalde overhaast de stemmingen over het nieuwe Gemeenschappelijk Landbouwbeleid naar voren en kwam met de Europese Raad van Landbouwministers overeen dat de ruim dertig procent van het beschikbare belastinggeld zonder maatschappelijke randvoorwaarden weggegeven wordt aan de grote spelers in het veld. Dat ligt nu op tafel. De hectarepremie blijft overeind: wie het meeste land heeft, krijgt het meest, productie is het enige dat telt en er worden zelfs beperkende eisen gesteld aan hoeveel een land mag verduurzamen. Het dreigt vrijdag een zwarte dag voor natuur en milieu te worden: ineens lijken alle goede ambities dode letters.

De broodnodige vernieuwing en verduurzaming krijgen hierdoor geen kans, concluderen Natuurmonumenten, LandschappenNL, het Wereld Natuur Fonds, SoortenNL, Milieudefensie, RAVON, FLORON, de Vlinderstichting, Vogelbescherming Nederland en de Zoogdiervereniging.

Het moet anders. Veel boeren willen echt verduurzamen, bijdragen aan ecologisch herstel en bovendien leven en werken in een mooi en gezond landschap. Die boeren kunnen maatschappelijke diensten leveren als ze daarvoor beloond worden. Natuur- en milieuorganisaties vinden dat publieke middelen ook voor publieke doeleinden gebruikt moeten worden. Tenminste de helft van de beschikbare middelen zou gereserveerd moeten worden voor de zogeheten ecoregelingen, die daarbij dan goed geborgd moeten worden, zoals we in Nederland proberen uit te werken in het Deltaplan Biodiversiteitsherstel. Natuurorganisaties streven naar natuurinclusieve landbouw, zeker in overgangszones rondom natuurgebieden. Het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid zou moeten helpen om deze doelen te bereiken, in plaats van ze moeilijker te maken. Met het voorliggende voorstel moeten goedbedoelde initiatieven en pilots alleen maar harder tegen de stroom op roeien.

#VotethisCAPdown
De race is nog niet helemaal gelopen. Aan het einde van de week hebben parlementariërs nog gelegenheid om in de marge wat te repareren in de vele honderden amendementen. De kans dat daar iets coherents uitkomt is natuurlijk klein. Beter zou het zijn als de Europese Commissie dit haastig naar voren gehaalde voorstel alsnog intrekt en gaat werken aan een voorstel dat in lijn is met de overige ambities, waaronder de Green Deal, de Farm to Fork-strategie, de klimaatdoelen en Natura 2000. Anders blijven we investeren in zowel brandstichting als bluswerk.

Roep daarom op sociale media met #votethisCAPdown parlementariërs op om dit voorstel niet te steunen. Dat is ook in het belang van de Europese democratie.

Tekst: SoortenNL
Foto’s: Kars Veling