OPINIE: Nederland moet nieuwe richtsnoer bestrijdingsmiddelen actief steunen!

Het richtsnoer voor de bijen geeft een aanscherping van de bestaande richtlijn voor de toelating van bestrijdingsmiddelen in de Europese Unie. Het voorstel is al in 2013 opgesteld door de Europese Autoriteit voor Voedselveiligheid EFSA, maar ligt sindsdien te wachten om aangenomen en ingevoerd te worden. Dat ligt mede aan de sterke lobby vanuit de chemische industrie, zoals via het Pesticide Action Network recent is aangetoond. Nederland heeft tot nu toe geen stappen ondernomen om te pleiten voor het nieuwe richtsnoer. In tegendeel, volgens onderzoek van Follow the Money heeft Nederland eerder aangedrongen op uitstel en afzwakking ervan. Gelukkig lijkt het tij nu te keren. Er ligt een Deltaplan Biodiversiteitsherstel, waar zowel de landbouw als ecologen als natuurorganisaties zich achter hebben geschaard. En we hebben een minister die vanuit het nieuwe perspectief van de kringlooplandbouw het deltaplan ook heeft omarmd. Vanuit dit perspectief hopen en verwachten wij dat Nederland het voorliggende richtsnoer voor de bijen krachtig zal steunen.

Recent onderzoek heeft aangetoond dat aanscherping van de toelating van bestrijdingsmiddelen in elk geval op drie aspecten noodzakelijk is. Allereerst dienen de risico’s van combinaties van verschillende middelen worden vastgesteld in aanvulling op hun afzonderlijke effect. Het is logisch om dit per teelt te beoordelen, omdat in elk gewas immers vaak specifieke middelen worden gebruikt. Vervolgens is meer aandacht nodig voor sluipende effecten van lage dosering op de gezondheid en voortplanting van nuttige en onschadelijke insecten, zoals vlinders en bijen. En ten slotte is het essentieel om een extra testfase van veldproeven in de toelatingsprocedure op te nemen om de doorwerking van nieuwe middelen in de praktijk te kunnen beoordelen. Er ligt dus een voorstel voor een betere beoordeling van gewasbeschermingsmiddelen, maar uiteindelijk gaat het om wat er daadwerkelijk wordt besloten. Laat Nederland daarom niet langer dralen en zich onomwonden achter het door de EFSA voorgestelde richtsnoer scharen!

Tekst: Michiel Wallis de Vries & Anthonie Stip, De Vlinderstichting
Foto’s: Kars Veling (leadfoto: goudpootzandbij)