Miljoenen observaties van burgers dragen bij aan het in kaart brengen van biodiversiteit

Eind 2018 werden waarnemingen van Nederlands grootste natuurplatform, Waarneming.nl, toegevoegd aan de ‘Global Biodiversity Information Facility’ (GBIF), het mondiale platform voor biodiversiteitsdata. Meer dan 26 miljoen gevalideerde Nederlandse waarnemingen kwamen zo vrij beschikbaar voor onderzoekers, natuurbeheerders en beleidsmakers wereldwijd. Het aantal Nederlandse waarnemingen op GBIF werd verdubbeld en NLBIF, het Nederlandse knooppunt van GBIF, werd daarmee de grootste data-leverancier in 2018. Van deze dataset wordt gretig gebruik gemaakt. Er waren meer dan 26 duizend downloads en Observation.org werd 69 keer geciteerd in wetenschappelijke artikelen. 

In 2020 is de volgende stap gezet. Behalve Nederlandse data stromen ook internationale data van moederportaal Observation.org door naar GBIF; samen in totaal bijna veertig miljoen gevalideerde waarnemingen. De Observation.org dataset is daarmee de derde grootste dataset op GBIF. Belgische waarnemingen werden al eerder toegevoegd, waarmee het totaal aan waarnemingen uit de Observation.org-familie op GBIF meer dan 58 miljoen bedraagt.

Niet alleen waarnemingen werden toegevoegd. De Observation.org dataset op GBIF werd verrijkt met meer dan vijf miljoen gevalideerde foto’s. Deze foto’s dienen als bewijsmateriaal, en verhogen daarmee de kwaliteit van de dataset. Waarnemingen op Observation.org – en gelieerde subsites als Waarneming.nl – doorlopen een uitvoerig validatieproces. Beeldherkenning, statistiek en het oordeel van experts worden ingezet om te bepalen of een waarneming juist is. Zodoende is de betrouwbaarheid van de dataset zeer hoog.

Observation.org groeit steeds groter, met negen miljoen gevalideerde waarnemingen in 2019. Deze nieuwe waarnemingen stromen met regelmatige updates naar GBIF door, waardoor de dataset jaarlijks met miljoenen nieuwe waarnemingen groeit. Doordat het invoeren en valideren van waarnemingen op Observation.org een vlot proces is, is het platform bij uitstek geschikt voor het signaleren van nieuwe trends, zoals het vroeg opsporen van schadelijke invasieve exoten en het volgen van de veranderende verspreiding van soorten door klimaatverandering. Hierdoor voorziet Observation.org onderzoekers in heel Europa van waardevolle informatie met betrekking tot beleid, beheer en bescherming van soorten.

Observation.org heeft het delen van open data hoog in het vaandel staan. Zowel het verzamelen als het controleren van waarnemingen wordt gedaan door een enorme gemeenschap van enthousiaste vrijwilligers en burgerwetenschappers. Deze gemeenschap gebruikt technologieën zoals de ObsMapp, iObs en ObsIdentify apps die hen in staat stellen om waarnemingen met een mobiele telefoon vast te leggen, te identificeren en toe te voegen aan het Observation.org-platform en daarmee te delen met de mondiale onderzoeksdatabase van GBIF. Met foto’s ondersteunde waarnemingen zijn een belangrijke bron van biodiversiteitsgegevens en stellen geïnteresseerde burgers in staat om actief bij te dragen aan wetenschappelijke kennis over de Nederlandse en mondiale biodiversiteit.

Tekst: Niels Raes, NLBIF, Martine Lemmens, Waarneming.nl/Observation.org en Timo Roeke, Waarneming.nl/Observation.org