Het verschil tussen de Greppelmelkzwam en de Rimpelende melkzwam

Alle melkzwammen leven in symbiose met bomen en of struiken. Tijdens de wandeling werden er van beide soorten veel waarnemingen gedaan. Thuis werden ze met de Flora Agaricina Neerlandica volume 7 uitgesleuteld als de Rimpelende melkzwam (Lactarius tabidus) en de Greppelmelkzwam (Lactarius lacunarum). Gelukkig waren het dit keer paddenstoelen die niet of nauwelijks waren aangevreten door slakken zoals we dat de laatste maanden hebben meegemaakt. Die slakkenplaag lijkt nu echt over zijn hoogtepunt heen te zijn waardoor er weer publiceerbare foto’s gemaakt kunnen worden.

De Rimpelende melkzwam en de Greppelmelkzwam worden vaak in hetzelfde milieutype gevonden, terwijl de kleine morfologische en microscopische verschillen tussen beide melkzwammen vaak over het hoofd worden gezien. De Greppelmelkzwam groeit vaak in een groot aantal bij elkaar en wordt al vroeg tot laat in het jaar gevonden. Dat is ook het geval bij de erop gelijkende Rimpelende melkzwam. De mogelijkheid is groot dat beide soorten als dezelfde soorten worden aangezien omdat ook de overeenkomst van boomsoorten waar ze mee samenleven voor een deel met elkaar overeenkomen. Beide soorten worden soms ook op dezelfde vochtige locaties gevonden hoewel de Greppelmelkzwam bekend staat op drijfnatte locaties voor te komen.

Verschillen

De Greppelmelkzwam en de Rimpelende melkzwam verschillen op zicht van elkaar door de meer donkere roodbruine kleur van de steel van de Greppelmelkzwam en een eigenschap van het melksap. Als je het melksap van de Greppelmelkzwam op een witte zakdoek laat druppelen wordt het geel, maar dat duurt wel één tot soms verscheidene minuten. Als je hetzelfde doet met het melksap van de Rimpelende melkzwam kleurt dit veel sneller geel. Microscopisch kunnen de twee soorten worden onderscheiden door de meer netvormige sporenornamentatie en de aanwezigheid van meer verschillende elementen in de steelbekleding bij de Greppelmelkzwam.

Greppelmelkzwam

De Greppelmelkzwam groeit vaak in groot aantal en wordt van vroeg tot laat in het jaar gevonden. De Greppelmelkzwam leeft in symbiose met Wilg, Els, Populier of Berk, maar ook wel met enige andere loofboomsoorten. Ze zijn zeer algemeen op vochtige tot zeer natte, soms ondergelopen plaatsen, vaak op zwarte humus. Meestal in het pleistocene district in Nederland, maar ook op andere locaties. De Greppelmelkzwam is niet bedreigd. Hij is algemeen in België en wijdverbreid in Europa, maar absent in het noordelijke deel van Scandinavië. Waarschijnlijk wordt de soort soms niet opgemerkt vanwege de verwarring met de Rimpelende melkzwam. 

Rimpelende melkzwam

De Rimpelende melkzwam is zeer algemeen in loof- en naaldbos met Berk, Beuk, Wilg, Eik en Spar en zowel in drogere bossen als meer vochtige plaatsen met veenmos. Ze komen vooral voor in het pleistocene district en in Zuid-Limburg. De soort is niet bedreigd en van het vroege voorjaar tot in november te vinden. De Rimpelende melkzwam is algemeen in heel Europa.

Tekst en foto’s: Martijn Oud, Nederlandse Mycologische Vereniging