Klimaat en gezondheid, een nieuw perspectief

Klimaatverandering en gezondheid

Het nieuwe thema omvat een nieuwe manier van kijken naar de klimaatproblematiek. Klimaatverandering staat niet alleen voor het opwarmen van de aarde en het veranderen van de natuur. Klimaatverandering raakt ook direct en indirect de gezondheid van de mens (en dier). De natuur verandert ook mee en beïnvloedt onze gezondheid, denk bijvoorbeeld aan de opkomst van de eikenprocessierups, teken en een langer hooikoortsseizoen. Hieronder worden vier algemene gevolgen van klimaatverandering op onze gezondheid verder uitgewerkt.

Nationale klimaatadaptatiestrategie

Ook als we nu wereldwijd met alle uitstoot van broeikasgassen zouden stoppen, verandert ons klimaat. Daarom is het nodig om Nederland klimaatbestendig te maken. Dit is vastgelegd in de Nationale klimaatadaptatiestrategie (NAS). De NAS gaat uit van vier gevolgen van klimaatverandering voor ons land: het wordt warmer, het wordt natter, het wordt droger en de zeespiegel stijgt. Deze vier gevolgen hebben wij uitgewerkt in de subthema’s. Daarnaast leggen we uit wat klimaatverandering is. Verder gaan we in op de relatie klimaat en gezondheid en het Nederlandse klimaatbeleid.

Het wordt warmer

Klimaatverandering wordt vaak gelinkt aan hitte. Van hitte is meteen te zien dat het invloed heeft op de gezondheid. Vooral ouderen hebben behoorlijk last van hitte. Onder hen komt dan ook meer sterfte voor tijdens extreem warme periodes. Afgelope zomer nog werden records van 40°C gehaald. Er vielen toen 400 extra doden die te relateren waren aan extreme hitte. Ook luchtkwaliteit gaat achteruit bij hoge temperaturen. Dit levert problemen op voor onder andere longpatiënten. Daarnaast heeft het invloed op ons gedrag: we komen meer buiten en worden vaker blootgesteld aan UV-straling. Dit kan weer leiden tot huidkanker. En wat te denken van meer gevallen van hooikoorts, vanwege een actiever en langer pollenseizoen?

Het wordt droger

Ook worden we nu vaker geconfronteerd met droogte. Droogte kan niet alleen leiden tot verzilting van de bodem en extra druk op de beschikbaarheid van drinkwater, maar ook tot paalrot. Normaal houdt het grondwater houten funderingspalen nat en dus stevig. Als het grondwater daalt door droogte komt er zuurstof bij de palen. Dit zorgt voor paalrot. Dit kan voor veel stress van huiseigenaren zorgen: de kosten voor het voorkomen en repareren van paalrot zijn hoog.

Het wordt natter

Klimaatverandering is bekend om de extremen. Extreme regenbuien zijn daar een voorbeeld van. Het gevolg is water op straat en alle problematiek die daarmee gepaard gaat. Water op straat kan ziekteverwekkers bevatten, van zowel riooloverstort in oude steden, als van afspoelend vuil van straat. Laat kinderen dus liever niet spelen in dit water. Daarnaast zorgt water op straat voor beperkingen in mobiliteit en kan water in je huis voor schade zorgen.

De zeespiegel stijgt

Nederland staat bekend om haar deltawerken en onze expertise wordt over heel de wereld toegepast. Toch blijven we kwetsbaar voor zeespiegelstijging. Het water komt namelijk zowel vanuit het land via onze grotere rivieren als via de zee. Niet voor niets gaat het in het nieuws vaak over de zeespiegelstijging en de gevolgen voor Nederland. Onze nieuwe kaart Ligging en normen primaire waterkeringen komt dan goed van pas. Deze kaart geeft een beeld van de waterkeringen die Nederland beschermen tegen het water. Zie ook: Hoe goed is Nederland beschermd tegen het water?

Met het thema klimaat hebben we een mooi raakvlak te pakken met al onze milieuthema’s. Nu hebben we ook eindelijk een plek voor één van onze populairste kaarten: de Stedelijk hitte-eiland effect (UHI) in Nederland!

Tekst: Channah Betgen, Atlas Leefomgeving
Foto's: Mediatheek Rijksoverheid; Atlas Leefomgeving