Weg met gesnotter en hitte-overlast?

Door klimaatverandering stijgt de gemiddelde temperatuur in Nederland. Daarnaast krijgen we steeds vaker te maken met hittegolven, die intenser zijn en langer duren dan we gewend zijn. Dit heeft niet alleen nadelige gevolgen voor de natuur maar ook voor onze gezondheid. Met name bij ouderen en patiënten. Ook houden gebouwen en straten veel warmte vast, waardoor onze woningen nog warmer worden. De aanwezigheid van bomen, kruiden en oppervlaktewater kan mogelijk een belangrijke rol spelen in het verminderen van deze hittestress. Maar welke maatregelen helpen nu echt om hittestress tegen te gaan?

Gezonde leefomstandigheden

Om daarachter te komen onderzoekt het Radboudumc in samenwerking met onder andere Naturalis Biodiversity Center, wat de gevolgen zijn van hitte op onze gezondheid en hoe bomen, kruiden en waterpartijen kunnen helpen om onze gezondheid te beschermen. Dat doen ze door te kijken naar de groene- en blauwe infrastructuur van steden. Oftewel de aanwezigheid van bomen en andere planten, en water in sloten, vijvers, kanalen en meren. 

"Om dat te onderzoeken duiken we stadsparken in. Daar meten we de hoeveelheid schaduw, gehaltes aan fijnstof en hooikoortspollen in de lucht", vertelt Nemi Dorst, een van de onderzoekers uit het team. "Via deze metingen brengen we in kaart wat de huidige gezondheidseffecten van de stad zijn. De stofgehaltes die we vinden zeggen veel over de luchtkwaliteit", legt hij uit. Smog kan een onderdeel zijn van fijnstof en staat erom bekend in hoge concentraties gezondheidsklachten te veroorzaken, zoals luchtwegklachten of irritatie aan ogen, neus en keel. "Belangrijk dus om te weten wat de lokale gehaltes zijn van een stad." Daarnaast wordt ook de waterkwaliteit onderzocht door kennisinstituut Deltares om de effecten van vergroening op het watersysteem te monitoren.

Hooikoortsvriendelijk

De onderzoekers zetten hun opgedane kennis uiteindelijk in om gezondere leefomstandigheden te creëren. "We hopen erachter te komen hoe we de groene- en blauwe aderen van een stad optimaal kunnen inrichten. Bijvoorbeeld door te kiezen voor hittebestendige en hooikoortsvriendelijke bomen en andere planten, en beplanting te kiezen waar geen fijnstof tussen blijft hangen. Zodat uiteindelijk meer groen en blauw bijdraagt aan het verminderen van de opwarming van de stedelijke omgeving én onze gezondheid bevordert."

Meedoen aan onderzoek

Om dat te bereiken zoeken de onderzoekers hulp bij iedereen die in de stad woont, en met name bij bewoners uit Leiden, Dordrecht en Hilversum. "We nodigen iedereen uit om deel te nemen aan ons vragenlijstonderzoek. Meedoen betekent dat je voorafgaand aan, tijdens en na afloop van een warme periode in de zomer een aantal vragenlijsten toegestuurd krijgt. Hierin zullen vragen gesteld worden over je woonsituatie, gezondheid en lichaamsbeweging. Met de resultaten komen we meer te weten over de effecten van hitte en onze omgeving op onze gezondheid."

Meer informatie

• Wil je meedoen aan het onderzoek of meer informatie? Ga dan naar Radboudumc.nl/hitte.
• Het onderzoeksproject genaamd BENIGN wordt uitgevoerd door het Radboudumc, de Radboud Universiteit, Naturalis Biodiversity Center, de Vrije Universiteit, Wageningen University & Research, Hogeschool Leiden, Deltares en Donders Institute en werkt samen met partners uit bedrijfsleven, ngo’s en de gemeenten Hilversum, Dordrecht en Leiden.

Tekst: Mandy Peggen, Radboudumc
Foto’s: Nemi Dorst, Naturalis Biodiversity Center; Leon van Leeuwen