Watermijtenbiotoop

Nieuw overzicht Nederlandse watermijten

EIS Kenniscentrum Insecten
21-NOV-2018 - Watermijten zijn kleine, kleurrijke waterdiertjes met een interessante levenswijze. Deze week is in Entomologische Tabellen een determinatiesleutel voor de Nederlandse soorten gepubliceerd. In de afgelopen decennia is de kennis over watermijten sterk gegroeid, mede omdat deze groep een rol speelt in waterkwaliteitsbeoordelingen van waterschappen. Er zijn nu 273 soorten uit ons land bekend.

Watermijten vormen de enige mijtengroep met een volledig aquatische levenswijze. De jonge stadia parasiteren in de regel op waterinsecten, een klein aantal soorten leeft in zoetwatersponzen en mossels. Ze komen in veel verschillende watertypen voor en door hun grote diversiteit is het een interessante groep voor beoordelingen van de waterkwaliteit.

Onderzoek aan watermijten gebeurt door met een net door watervegetatie te scheppen en de inhoud in een witte bak te doen. Dan begint het turen in de bak, waarbij gezocht wordt naar kleine rode of groene speldenknopjes die razensnel rondzwemmen

De Nederlandse watermijten (Acari: Hydrachnidia). Entomologische Tabellen 11

Nederland heeft een lange traditie in watermijtenonderzoek. In de verspreidingsatlas van 2000 worden 234 Nederlandse soorten behandeld. De auteurs melden: "De kans op het vinden van soorten die nieuw zijn voor de fauna van Nederland is klein geworden". Niets bleek minder waar. De publicatie heeft het onderzoek sterk gestimuleerd en in de jaren daarna zijn nog vele nieuwe soorten gevonden. In de huidige publicatie worden weer drie nieuwe soorten voor ons land gemeld: Lebertia holsatica, Sperchon glandulosus en Arrenurus denticulatus. Hiermee staat het totaal nu op 273, ruim 15% meer dan in 2000.

Met de nieuwe sleutel kunnen alle Nederlandse soorten op naam worden gebracht. Het determineren is wel specialistenwerk. Na het vangen moeten de mijten in een speciale vloeistof bewaard worden om het lichaam soepel te houden. De dieren zijn hooguit enkele millimeters groot en daarom is een microscoop onontbeerlijk. Belangrijke kenmerken zijn onder meer de vorm en beharing van poten en allerlei structuren en haren op boven- en onderzijde van het lichaam. Voor elke soort is een verspreidingskaart opgenomen.

Bij het grootste genus, Arrenurus, is de vorm van de genitaalopening zeer kenmerkend

Meer informatie

  • Deze determinatiesleutel is verschenen in Entomologische Tabellen 11. Entomologische Tabellen wordt gratis verzonden aan donateurs van EIS Kenniscentrum Insecten en leden van de Nederlandse Entomologische Vereniging. Losse bestellingen, zie www.eis-nederland.nl/et

Tekst: Harry Smit en Roy Kleukers, EIS Kenniscentrum Insecten
Foto's: Dorine Dekkers, David Tempelman, Maria Sanabria (leadfoto: watermijtenbiotoop); Berry van der Hoorn; EIS Kenniscentrum Insecten; Reinhard Gerecke

  

  

Laatste berichten

Zie ook