Te warm voor wintervlinder

Bericht uitgegeven door De Vlinderstichting [land] op [publicatiedatum]

Normaal gesproken zijn er na half november al veel kleine wintervlinders te zien. Dit jaar zijn de aantallen nog maar de helft van wat normaal was de afgelopen jaren. Waarschijnlijk door de hoge temperaturen laten ze het nog even afweten.

Kleine wintervlinders zijn helemaal gebouwd op het leven in de winterperiode en ze kunnen dan ook uitstekend tegen de kou. Deze nachtvlinder verschijnt dan ook meestal pas als er koude nachten zijn geweest, bijvoorbeeld met flinke nachtvorst. Tot nu toe is november buitengewoon zacht geweest en dat is te zien aan het kleine aantal wintervlinders dat is gemeld op de invoerportalen Waarneming en Telmee. Gemiddeld worden er in de vijf dagen tussen 10 en 15 november zo’n 900 vlinders doorgegeven, in 2015 is dat net iets meer dan 450, dus de helft.

De voorspellingen wijzen erop dat de temperatuur flink gaat zakken de komende dagen en het lijkt dan ook waarschijnlijk dat de komende week er volop kleine wintervlinders kunnen worden gezien. De soort is in het hele land aanwezig en komt voor in allerlei gebieden met voldoende bomen of struiken, ook in stedelijke omgeving. Ze zijn te vinden vanaf zonsondergang. De mannetjes scholen samen op boomstammen en in de toptijd kunnen er tientallen mannetjes bij elkaar zitten. Ze zitten vaak met hun vleugels omhoog, waardoor de lichte ‘zeiltjes’ erg opvallen als je met een zaklamp de bomen beschijnt. De mannetjes wachten op vrouwtjes die in de strooisellaag onder de bomen zijn verpopt. Als ze uit de pop komen kruipen ze naar boven toe de stam op. Vrouwtjes kunnen namelijk niet vliegen, want ze hebben in plaats van vleugels alleen maar wat kleine stompjes.

Omhoog gekropen worden ze opgewacht door de mannetjes en de eerste de beste ontmoeting leidt tot een paring. Na die paring kruipt het vrouwtje verder omhoog om daar haar eitjes te leggen. De eitjes komen uit in het voorjaar als ook het jonge blad ontluikt. De rupsen kunnen van veel verschillende bomen en struiken leven, maar eik is favoriet. In sommige jaren zijn er zoveel rupsen dat de eiken er onder te lijden hebben. De komende weken zal de kleine wintervlinder nog veel te zien zijn. Het loont de moeite om tijdens een avondwandeling een zaklamp mee te nemen en de bomen in park of tuin eens goed af te zoeken. Succes is bijna gegarandeerd.

Tekst en foto’s: Kars Veling, De Vlinderstichting