Help! Brandnetel wordt opgegeten

Bericht uitgegeven door De Vlinderstichting [land] op [publicatiedatum]

Er zijn bij De Vlinderstichting nog niet veel telefoontjes binnen gekomen van verontruste mensen die zich zorgen maken over rupsenvraat. Als het om zomereik of kardinaalsmuts gaat is dat altijd wel het geval, maar bij brandnetel blijkbaar minder.

Toch wordt brandnetel nu door honderden rupsen opgegeten. De kleine vos was dit voorjaar verreweg de meest voorkomende soort, hij was erg veel aanwezig in het hele land. Deze vlinders hadden overwinterd en gingen op zoek naar een partner. De trefkans was uitzonderlijk groot en er waren dus ook erg veel vrouwtjes die hun, inmiddels bevruchte, eitjes gingen afzetten.

De rupsen van de meeste vlindersoorten zijn erg kritisch en eten vaak maar van één of enkele plantensoorten. We noemen deze waardplanten. Rupsen van kleine vos zijn gespecialiseerd op brandnetel en eten niets anders. Als de brandnetel op is en niet meer in de buurt is te vinden zullen de rupsen van honger sterven. Ze zullen namelijk niet aan andere plantensoorten beginnen.

De vrouwtjes zetten de eitjes af in groepen van wel zestig tot honderd bijeen en de rupsen leven de eerste tijd ook ‘gezellig’ samen in groepen. Ze spinnen zich in om enige bescherming te hebben tegen hun vijanden. Brandnetel is een zeer voedzame plant en al snel barsten de rupsen uit hun vel. Dat oude vel valt af en eronder zit een jonge huid, die weer een heel stuk mee kan rekken, tot ze ook daar weer uitbarsten. De grotere rupsen zitten niet meer in grote groepen bij elkaar, maar verspreiden zich over de pol brandnetel.

Zo’n eipakket wordt door een vrouwtje dan ook alleen maar afgezet als er een flinke pol brandnetel is met voedsel genoeg voor zo’n flinke groep. Kleine vosrupsen vind je ook wel op pollen brandnetel die helemaal in het open veld staan. De rupsen van dagpauwoog zitten wat meer in de buurt van wat beschutting.

Rupsen van dagpauwoog en kleine vos kun je goed van elkaar onderscheiden doordat de kleine vosrupsen altijd wat gelige tekening hebben. Rupsen van dagpauwoog zijn blauwzwart met felwitte kleine puntjes. Als je nu op zoek gaat kun je ze eigenlijk niet missen, want er zijn heel erg veel rupsen van kleine vos aanwezig.

Tekst en foto’s: Kars Veling, De Vlinderstichting