Vele miljarden Paaseieren in onze kustwateren

Bericht uitgegeven door Stichting ANEMOON [land] op [publicatiedatum]

Naar verwachting eten we tijdens de Paasdagen in Nederland ruim 30 miljoen eieren. Maar vergeleken met het aantal eitjes van de Grote vlokslak die we nu in de Oosterschelde, het Grevelingenmeer en de andere kustwateren kunnen aantreffen, is dat maar een schijntje. Deze Zeenaaktslak gebruikt de late winter en het vroege voorjaar om zich voort te planten. Één individu kan meerdere eisnoeren produceren en in een eisnoer zitten tienduizenden tot mogelijk een half miljoen of nog meer eitjes. Dat maakt dat er nu vele miljarden eitjes van de Grote vlokslak in de Zeeuwse Delta, Noordzee en Waddenzee aanwezig zijn. En dat aantal zal de komende maanden alleen maar verder toenemen.

De Grote vlokslak is een van onze grootste Zeenaaktslakken en het boegbeeld van de Nederlandse Zeenaaktslakkenfauna. Ieder jaar komt de soort hier algemeen voor en omdat deze slak ongeveer twaalf maanden oud kan worden, kun je hem ook nagenoeg het gehele jaar in onze kustwateren aantreffen. De maximale lengte van het dier is ongeveer twaalf centimeter.

In de late zomer en het vroege najaar zien we de eerste jonge Grote vlokslakken in onze kustwateren verschijnen. Zij voeden zich met diverse soorten neteldieren zoals de Zeeanjelier, Zeedahlia en Gewone slibanemoon. In de winter worden de eerste exemplaren geslachtsrijp en worden de eerste eisnoeren afgezet. Ondanks de lage watertemperatuur is dat proces ook dit jaar weer op gang gekomen en treffen sportduikers momenteel steeds meer van voor deze soort karakteristieke en onmiskenbare eisnoeren onder de golven van de Zeeuwse Delta aan.

Het eisnoer van de Grote vlokslak is een geleiachtige worst die in een linksgewonden spiraal wordt afgezet. In deze worst zitten clusters van capsules die er uit zien als kleinere witte worstjes. In een typische eisnoer zoals er vier op de bovenstaande foto staan afgebeeld, zitten naar schatting vierhonderd tot duizend worstjes.

In een worstje zitten weer ongeveer twee- tot vierhonderd witte bolronde capsules en in een capsule zitten tot twaalf eitjes. Dat maakt dat er in een kleine eisnoer al snel enkele tienduizenden eitjes zitten. Maar in een karakteristieke eisnoer kunnen makkelijk 500.000 tot soms wel meer dan een miljoen eitjes zitten. Dat kunnen we vervolgens vermenigvuldigen met meerdere eisnoeren per dier. De soort is hermafrodiet. Alle individuen zijn gelijktijdig mannetje en vrouwtje dus kunnen ze allemaal eisnoeren afzetten. En het is een algemene soort waarvan er zeker meer dan vele honderdduizenden op onze kust voorkomen.

Als je deze getallen, enigszins conservatief ingeschat, met elkaar gaat vermenigvuldigen dan komt er een astronomisch getal uit. 400 (worstjes) x 250 (capsules) x 9 (eitjes per capsule) x 5 (eisnoeren per dier) en honderdduizenden dieren = een veelvoud van 45.000.000.000 of in goed Nederlands vele honderden miljarden eitjes van de Grote vlokslak alleen al in onze kustwateren.

Daarbij verbleken die ruim 30 miljoen paaseieren die wij deze dagen consumeren. En dan hebben we het nog niet eens gehad over de eikapsels van de Wapenwormen, Groene dieseltreinworm en al die andere zeedieren die zich nu met talloze eitjes aan het voortplanten zijn. OK, als we het gewicht van die Paaseieren afzetten tegen dat van het totaal gewicht van de eieren van de Grote vlokslak………… dan hebben we een ander verhaal. Een zo’n eitje heeft een diameter van slechts een fractie van een millimeter.

Tekst en foto’s: Peter H van Bragt, Stichting ANEMOON.