Een fris plukje bushcraft

Bericht uitgegeven door De Natuurkalender [land] op [publicatiedatum]

Nog even en dan is het weer lente, het perfecte seizoen voor het samenstellen van een malse salade uit de natuur. Bijvoorbeeld van jonge lindeblaadjes, veldkers en pinksterbloem. Echter komt het eerste ‘malse groen’ nu al uit de grond: speenkruid. Hoewel het malse blaadjes heeft en licht zoete wortels, kun je het niet zomaar eten!

Tussen het strooisel zie je al de eerste groepjes speenkruid (Ficaria verna subsp. verna) staan. Vaak zijn de bladeren nog deels opgerold of zie je enkel de witte scheuten als je wat bladeren opzij veegt. Soms hebben ze ook al hun gele bloemetjes. Over ongeveer een maand zullen de nu nog wat eenzaam staande plantjes zijn uitgegroeid tot bodembedekkende dekens.

Voor de weinige mensen die de winter zijn doorgekomen door enkel maaltijden rechtstreeks uit de natuur te eten, is dit plantje een uitkomst: de bladeren zitten vol met vitamine C wat in de winter moeilijk uit de natuur te halen is. Echter zijn er twee kanttekeningen te plaatsen, want de plant is onderdeel van de ranonkelfamilie, waarin veel giftige tot zeer giftige planten voorkomen. Bij het speenkruid zijn de giftige stoffen minder krachtig, maar wel in alle onderdelen van de plant aanwezig. Je moet de blaadjes dan ook bijvoorbeeld eerst koken, want ze worden afgebroken bij verhitten. Dan zijn ze meteen lekker zacht en hebben ze ook geen nare bijsmaak meer. Structuur en smaak van de blaadjes hebben veel weg van spinazie. De bladeren kun je niet eten als de plant al gele bloemetjes heeft. Tijdens de bloei ontwikkelt de plant in de bladeren namelijk nog meer giftige stoffen.

Net als de blaadjes, kunnen de speenvormige wortelverdikkingen, die net als andere wortels koolhydraten bevatten, eetbaar gemaakt worden. Ook hiervoor geldt: niet eten als de plantjes gele bloemetjes hebben en goed koken of roosteren voordat je ze eet. De ‘speentjes’ kun je ook eten ná de bloei. Ze zijn knapperig van buiten en hebben van binnen een zoete, aardappelachtige structuur. Ze kunnen wel een ietwat bittere nasmaak hebben.

Tekst en foto's: Bram Oosterbroek, Stichting voor Duurzame Ontwikkeling