Zeer zeldzame bekerzwam ontdekt in het Drents Friese Wold

Bericht uitgegeven door de Nederlandse Mycologische Vereniging op woensdag 14 april 2010

Dat in oninteressant ogende naaldbossen belangrijke vondsten gedaan kunnen worden, bleek onlangs door de vondst van de zeer zeldzame Zwarte bekerzwam. Voor het eerst in vele jaren werd ze gevonden in een bos van Staatsbosbeheer in Drenthe.

Begin deze maand heeft een Friese paddenstoelenliefhebber in het Nationale Park Drents Friese Wold twee locaties ontdekt waar de Zwarte bekerzwam (Pseudoplectiana nigrella) uitbundig voorkomt. De groeiplaatsen liggen in twee vochtige Fijnsparbossen van zeventig jaar oud. Deze bossen zijn geheel bedekt met een rijke en gevarieerde mossenflora. Dit type bos met een dergelijk vochtig microklimaat is in ons land zeer zeldzaam.

Een groot aantal van onze Nederlandse paddenstoelen is gebonden aan, op het eerste gezicht, monotone naaldbossen. Achter deze zogenaamde kale naaldbossen kan echter een rijke mossenflora schuil gaan. Tussen de gevallen naalden op de bodem van deze bossen, groeiend op half vergaan hout, leeft de Zwarte bekerzwam. In Nederland is deze zwam een uiterst zeldzame soort die als Ernstig Bedreigd op de Rode Lijst staat. Na 1990 is de Zwarte bekerzwam slechts éénmaal genoteerd. Bij nadere controle bleek deze waarneming echter een vergissing te zijn, wat betekende dat deze soort al meer dan twintig jaar niet meer was waargenomen.

De biotoop waarin deze paddenstoel voorkomt wordt bedreigd, omdat de Fijnspar beschouwd wordt als een exoot. Men is deze liever kwijt dan rijk. In beide bospercelen stonden rond de groeiplaatsen van de Zwarte bekerzwam veel fijnsparren op de nominatie om gekapt te worden. Gelukkig lijkt de beheerder, Staatsbosbeheer, in te zien dat het hier gaat om een zeer waardevol terrein. Een terrein dat, als het maar enigszins mogelijk is, aangemerkt zou moeten worden als naaldbosreservaat!

Tekst: Menno Boomsluiter, Nederlandse Mycologische Vereniging
Foto's: Robbert Vlagsma