Geplooid sneeuwklokje – onbekend, maar stiekem gewoon aanwezig?
FLORONRectificatie: Geplooid sneeuwklokje Galanthus plicatus moet in dit natuurbericht gelezen worden als Galanthus x valentinei, de kruising tussen Geplooid sneeuwklokje en Gewoon sneeuwklokje Galanthus nivalis. Meer informatie is in dit natuurbericht te vinden.
In de winter van 2012/2013 is onderzoek gedaan naar de verspreiding van Sneeuwklokjes en Lenteklokjes in de provincie Groningen. Enkele jaren later werd een vrij onbekend Sneeuwklokje gevonden die inheems bleek te zijn in een aantal kustgebieden rond de Zwarte Zee: het Geplooid sneeuwklokje. Deze look-a-like van Gewoon sneeuwklokje was in Nederland bekend van slechts enkele vindplaatsen. Is Geplooid sneeuwklokje echt zo zeldzaam, of is er nooit goed gekeken? Florist Guus de Vries besloot de tweehonderd Groningse kilometerhokken met Gewoon sneeuwklokje nog eens te bezoeken.
Kenmerken
Geplooid sneeuwklokje valt, in vergelijking met Gewoon sneeuwklokje, van verre op door haar forsere gedaante, de rechtopstaande stand van bloeistengels en bladeren en de relatief grote bloemen. De binnenste bloemdekbladeren hebben een groene vlek aan de top en/of aan de basis, die soms met elkaar verbonden zijn. Bovendien is de bladontplooiing vlak (niet ineengerold), zijn de bladranden naar beneden gevouwen (niet vlak) en zijn de bladeren grijsgroen van kleur (niet groen) met een breedte van tenminste 1 - 2 centimeter (niet 0,6 – 1 centimeter).
Enkele determinatiehulpen:
- Forum Waarneming.nl
- BlumeninSchwaben.de (Duitstalig)
- BSBI (Engelstalig) (pdf: 253 KB)
Geplooid sneeuwklokje in Groningen
In Groningen komt Geplooid sneeuwklokje voor in dertig van de onderzochte tweehonderd kilometerhokken met Gewoon sneeuwklokje, variërend van enkele exemplaren tot 150 pollen. In totaal zijn er ruim 900 pollen aangetroffen. 39 procent van de gevonden Geplooid sneeuwklokjes staan in parkbossen. Hier werden ook de grootste aantallen gevonden. Dit is niet verwonderlijk, omdat vroeger veel stinsenplanten in meer afgelegen parkbossen werden geplant om de dure kweekgronden te ontzien. Het duurt enkele jaren voordat de nieuw gevormde bollen bloeistengels vormen. De meeste populaties in parkbossen zijn hier restanten van.
Daarnaast is Geplooid sneeuwklokje, vaak in kleinere hoeveelheden, aangetroffen op begraafplaatsen, langs kanaaloevers en slootkanten en in parkjes, groenstroken bij woonwijken en houtsingels. Grote stinsenachtige tuinen van particulieren, pastorie-, notaris-, dokters- en heemtuinen, waar stinsenplanten van oudsher veel zijn aangeplant, zijn buiten beschouwing gelaten in het onderzoek.
De resultaten van het onderzoek van Guus de Vries zijn na te lezen in de nieuwsbrief van FLORON district Groningen (bladzijde 13 tot 17) (pdf: 7.7 MB).
Geplooid sneeuwklokje in de rest van Nederland?
Gezien de spectaculaire vondsten in Groningen is FLORON benieuwd naar de verspreiding van Geplooid sneeuwklokje in de rest van Nederland. De huidige verspreidingskaart laat vooral stippen in en rondom Groningen stippen zien. Heb jij Geplooid sneeuwklokje gevonden? Geef je waarneming dan door via de app NOVA of waarneming.nl. Jouw waarnemingen helpen om een compleet beeld te krijgen van de verspreiding van deze fraaie stinsenplant.
Tekst: Guus de Vries & Leonie Tijsma, FLORON
Foto's: Leonie Tijsma (leadfoto: Gewoon sneeuwklokje); Guus de Vries