Waar bidt de torenvalk?

Sovon Vogelonderzoek Nederland
21-FEB-2025 - Wie kent het verschijnsel niet? Langs de kant van de weg hangt een roofvogel klapwiekend stil in de lucht, speurend naar eten: een ‘biddende’ torenvalk. Het gaat slecht met deze muizeneter. Daarom vragen Vogelbescherming en Sovon samen met enkele andere organisaties in 2025 extra aandacht voor de torenvalk. Een van de onderdelen is het onderzoek ‘waar bidt de torenvalk’.

Langs wegen worden vaak biddende torenvalken gezien. Blijkbaar is hier veel eten te vinden, maar de vogels lopen hier ook meer risico op aanrijdingen. Volgens onderzoek in West-Frankrijk zijn brede wegbermen vooral aantrekkelijk vanwege de uitkijkposten die muizenetende roofvogels als uitvalsbasis kunnen gebruiken. Mogelijk vormt het schrale grasland van wegbermen ook een muizenrijker biotoop dan regulier agrarisch gebied, maar daar is tot nu toe geen informatie over. Torenvalken verblijven vermoedelijk vooral in het najaar en de winter langs wegbermen, maar over het jaarpatroon is ook nog weinig bekend.

Tellen vanuit de auto

Met de telling ‘waar bidt de torenvalk’ willen we in 2025 een beeld krijgen van de verspreiding van torenvalken langs wegen. De telling is eind januari gestart en er is al veel geteld. Tot en met 17 februari is er meer dan 11.000 kilometer gereden en zijn er 269 tellingen ingeleverd door 98 vogelaars. Gemiddeld werd er één torenvalk per 70 gereden kilometers geteld. De buizerds zijn een stuk talrijker langs wegen: gemiddeld werd één buizerd per 13 gereden kilometers genoteerd. Dit verschil in aantal is ook terug te zien in het aantal gemelde verkeersslachtoffers: tot nu toe zijn er twee dode torenvalken en zeven dode buizerds gezien.

Meedoen met de telling

De telling ‘waar bidt de torenvalk’ loopt het hele jaar door en is voor iedereen toegankelijk. Het tellen gebeurt vanuit de auto langs snelwegen en doorgaande autowegen. Het is uitdrukkelijk niet de bedoeling om als bestuurder te tellen, omdat dit onveilig is. Bijrijders kunnen de telling uitvoeren en de gegevens invoeren. Aanmelden voor de telling is niet nodig. Iedereen met een account bij Sovon kan via de app Avimap meedoen via de aparte projectinvoer Waar bidt de Torenvalk? De torenvalktellingen zijn terug te vinden en aan te passen in het portaal van LiveAtlas.

Jaar van de Torenvalk

Vogelbescherming en Sovon hebben 2025 uitgeroepen tot Jaar van de Torenvalk. Door onderzoek en beschermingsactiviteiten in dit jaar hopen we bij te dragen aan betere leefomstandigheden voor vogels in het landelijk gebied.

Meer informatie

Tekst: Marcel Wortel, Sovon
Foto: Peter van Graafeiland