Maanvis

Natuurjournaal 21 juli 2024

Nature Today
21-JUL-2024 - Zondag Zeedag: maanvissen op Nederlandse stranden en strandkrabben wisselen regelmatig van schild.

De maanvis spreekt enorm tot de verbeelding. Deze vissen zijn groot en soms zelfs gigantisch! Er zijn exemplaren bekend van meer dan drie meter lang, die ruim tweeduizend kilo wegen. Ze leven een voor ons verborgen bestaan en worden door mensen alleen opgemerkt wanneer ze, bijna bewegingsloos, op hun zij aan de oppervlakte drijven. Daaraan hebben ze de Engelstalige naam sunfish te danken. Dit ‘zonnebaden’ doet de maanvis om zeevogels de mogelijkheid te geven om zich tegoed te doen aan de parasieten die op zijn huid zitten. Dat is vrij veilig: door zijn grootte en zijn taaie huid heeft hij weinig natuurlijke vijanden. Hij komt vooral in tropische wateren voor, maar heel af en toe wordt er eentje bij ons waargenomen, meestal aangespoeld op het strand. De maanvis leeft van kwallen, plankton en kleine visjes. 

De strandkrab vervelt ieder jaar

Zo zeldzaam als de maanvis is bij ons, zo algemeen is de strandkrab. Het zijn opruimers en ze eten graag (half)dode zeediertjes. Strandkrabben hebben een zwaar leven met veel vijanden en hun maximale leeftijd van zes jaar halen ze meestal niet. Vissen en vogels zijn dol op krabben. En ze hebben ook regelmatig last van ongenode gasten zoals mosselen en zeepokken. Deze zetten zich vast op het schild van de krab en dat loopt niet altijd goed af. Vind je een gaaf, onbeschadigd krabbenschild op het strand? Dat is waarschijnlijk het restant van een vervelde krab. Volwassen krabben vervellen elk jaar (en jongere krabben nog veel vaker) en barsten daarbij letterlijk uit hun schild. Onder het oude jasje zit een nieuw vel, dat een paar dagen moet uitharden. Dan is de krab weer zo goed als nieuw. 

Dit natuurjournaal is het vijfde deel van de Zondag Zeedag. Deze zomer staan de natuurjournaals iedere zondag in het teken van de zee. Welke planten en dieren vind je in het water, op het strand en in de duinen? Je leest er de komende weken meer over.

Tekst: Ineke Radstaat, Nature Today
Foto's: John Vonderlin, Flickr; Sytske Dijksen, Saxifraga