Voorspellen met modellen
NIOZ Koninklijk Nederlands Instituut voor Onderzoek der ZeeVoor Hanna geen veldwerk op de kwelder of boottripjes over de Waddenzee. Haar onderzoek gebeurt geheel achter de computer. Deze postdoc bij het NIOZ op Texel bouwt in het kader van het project Swimway Waddenzee aan wiskundige modellen die de populatiedynamiek van vissen voorspelt. Denk aan de gevolgen van opwarming of de effecten van maatregelen om de vis te beschermen.
Verschillende levenscycli
“In de modellen waar ik gebruik van maak, focussen we heel erg op de levenscyclus van de vis. Dat is ook het doel van het Swimway-project. Dus waar wordt de vis geboren en waar gaan ze naartoe als ze groter zijn?”, zegt Hanna. “Ik werk niet met heel specifieke soorten, maar met gildes van soorten die een vergelijkbare levenscyclus hebben. We hebben de estuariene bewoners, die in theorie hun hele leven in de Waddenzee doorbrengen. Er zijn trekvissen die de Waddenzee vooral als corridor gebruiken. En dan zijn er nog de marien-juvenielen die hier als kleine larve of eitje komen en de Waddenzee als kraamkamer gebruiken en daarna weer de Noordzee op trekken. Vissen uit dat soort verschillende levenscycli zullen ook verschillend reageren op bepaalde veranderingen, bijvoorbeeld de veranderingen in voedselaanbod of veranderingen in de temperatuur.”
Kennis uit Swimway-onderzoek
Om die modellen te bouwen heeft Hanna gebruik gemaakt van bestaande wetenschappelijke literatuur, maar ook van de nieuwe uitkomsten uit het onderzoek dat de promovendi in het Swimway-project uitvoeren. “Het onderzoek van Maryann Watson laat zien dat vissen op nieuwe structuren afkomen. En dan kan ik met mijn modellen kijken wat het effect daarvan is op de populatie. Verder kijkt Bass Dye bijvoorbeeld naar wat temperatuur doet met de vissen. Nu weten we dat grotere vissen er moeite hebben als de temperatuur stijgt, want het kost ze heel veel energie als het warm wordt. Dat soort gegevens kunnen we ook in het model stoppen.”
Toekomst van de Waddenzee
In de modellen komt alle kennis dus samen en wordt die gekoppeld aan de omstandigheden in de Waddenzee, nu en in de toekomst. Hanna: “Met die modelanalyses kunnen we hopelijk beter begrijpen welke processen belangrijk zijn voor die vispopulaties. Daarmee kunnen we ook betere keuzes maken voor welke beheermaatregelen we het beste kunnen nemen om die vissoorten te beschermen.”
Swimway Waddenzee | Voorspellen met modellen (Bron: Koen Moons)
Tekst en foto: Koen Moons i.s.m. Waddentools Swimway Waddenzee (leadfoto: postdoc Hanna ten Brink bij NIOZ)
Film: Koen Moons i.s.m. Waddentools Swimway Waddenzee