Wat gebeurt er met de kogelvissen in de Caraïben?

De spitsneus kogelvis (Canthigaster rostrata) is een kleine soort kogelvis die in het hele Caribisch gebied voorkomt. Hij is relatief klein, wordt slechts zeven centimeter lang, en is gemakkelijk te herkennen aan zijn snavelvormige snuit en zwart-witte strepen op zijn lichaam. Deze vis wordt vaak aangetroffen in ondiepe wateren rond koraalriffen, waar hij zich voedt met algen en kleine ongewervelde dieren. Hoewel hij misschien onschadelijk lijkt vanwege zijn kleine formaat, is de spitsneus kogelvis eigenlijk behoorlijk giftig. Zoals alle kogelvissen bevat hij een krachtige toxine, bekend als tetrodotoxine, dat wordt aangetroffen in zijn huid, lever en andere organen.

Bonaire en Curaçao

De afgelopen weken zagen Bonaire en Curaçao een groot aantal van deze kogelvissen aanspoelen. Hoewel de oorzaak nog onbekend is, houdt het waarschijnlijk verband met de explosieve groei van de spitsneus kogelvis-populatie die de maanden ervoor op het rif was waargenomen. Dit loopt parallel met de massale sterfte in 2017 langs de Caribische kust van Costa Rica.

Costa Rica

Na dit incident in Costa Rica werden individuele kogelvissen verzameld en bestudeerd om de oorzaak van de massale sterfte te achterhalen. Men dacht dat deze episode verband zou kunnen houden met soortgelijke gebeurtenissen op andere Caribische locaties en mogelijk verband zou houden met veranderingen in de zeetemperatuur of uitputting van voedingsstoffen tijdens hun rekruteringsperiode. Uiteindelijk kon geen enkele oorzaak worden geïdentificeerd, maar deze studie benadrukte de noodzaak om indicatoren van veranderingen in de oceaan te documenteren en te volgen, en om massale sterfte-episodes wetenschappelijk te documenteren.

Effecten

De aanblik van honderden van deze kleine kogelvisjes die aanspoelden op Bonaire en Curaçao veroorzaakte onmiddellijk bezorgdheid op de eilanden. Behalve dat ze alarmerend zijn voor bewoners en toeristen, kunnen deze zieke kogelvissen ook een aanzienlijk effect hebben op dieren die mogelijk op zoek zijn naar voedsel, omdat deze vissen behoorlijk giftig kunnen zijn. Groene zeeschildpadden zijn opportunistische eters, wat betekent dat ze snel zullen snoepen van dode vissen die ze langs het rif vinden. Sea Turtle Conservation Bonaire (STCB) heeft sinds het begin van de sterfte al meerdere meldingen gehad van zieke groene schildpadden. STCB heeft tot nu toe acht schildpadden in revalidatie gehad en heeft autopsies uitgevoerd op twee jonge groene schildpadden. Tijdens een autopsie ontdekte STCB 37 kogelvissen, een dodelijke snack voor een jonge groene schildpad, in de maag van een van de schildpadden.

Implicaties

Hoewel er nog steeds geen duidelijk antwoord is op de vraag wat de oorzaak is van deze massale sterfte, houdt dit waarschijnlijk verband met de explosieve populatiegroei in de maanden ervoor. Extreme concurrentie om voedingsstoffen kan ertoe leiden dat grote aantallen van de populatie ondervoed raken of vatbaar worden voor ziekten. Het lijkt er niet op dat de oorzaak van deze massale sterfte andere vissoorten treft, maar het is belangrijk om waakzaam te blijven en ongewone waarnemingen te melden aan de plaatselijke parkautoriteiten.

DCNA

De Dutch Caribbean Nature Alliance (DCNA) ondersteunt wetenschapscommunicatie en outreach in de Nederlandse Caribische regio door natuurgerelateerde wetenschappelijke informatie breder beschikbaar te maken via onder andere de Dutch Caribbean Biodiversity Database, DCNA's nieuwsplatform BioNews en de pers. Dit artikel bevat de resultaten van verschillende wetenschappelijke onderzoeken, maar de onderzoeken zelf zijn geen DCNA-onderzoeken. Aan de inhoud kunnen geen rechten worden ontleend. DCNA is niet aansprakelijk voor de inhoud en de indirecte gevolgen die voortvloeien uit het publiceren van dit artikel.

Tekst: Dutch Caribbean Nature Alliance (DCNA)
Foto's: Rudy van Geldere; Sea Turtle Conservation Bonaire (STCB)