Stikstof en de sperwer

De sperwer is een bosrandvogel. Hij komt voor in kleinschalige landschappen met voldoende bos om in te broeden. Jagen doet hij vaker in iets meer open landschappen met voldoende dekking, zoals struiken en houtkanten. Vooral in de winter duiken sperwers meer en meer op in stadsparken en tuinen. De sperwer eet bijna uitsluitend kleine vogels. Mannetjes gaan vooral voor vinken, mussen, mezen en gorzen. Vrouwtjes, die veel groter zijn, hebben een voorkeur voor lijsters, spreeuwen en duiven. Prooien worden doorgans verschalkt door een verrassingsaanval.

De te grote hoeveelheid stikstof die op de bodem terecht komt is nadelig voor de sperwer. In voedselarme bossen zorgt een tekort aan mineralen ten opzichte van stikstof in de bladeren van de eik voor een vermindering van de aanmaak van aminozuren. De eik is een waardplant en eiwitbron van rupsen van nachtvlinders. Die rupsen worden vervolgens door koolmezen gegeten. De sperwer eet kleine vogels, waaronder mezen, en lijdt vervolgens ook onder het aminozuurtekort. Er is bij sperwers een sterke vermindering van de vluchtspieren vastgesteld tijdens het broedseizoen, een lagere hoeveelheid aminozuren in eieren en afwijkingen in de ontwikkeling van eieren die verband houden met dit tekort.

Tekst: SoortenNL
Foto's: Marthe De Jong-Lantinck, Flickr; SoortenNL