Stoepplantje van de week: hondsdraf

Hondsdraf (Glechoma hederacea) heeft vierkante, kruipende stengels. Uit de knopen groeien de wortels en bloeistengels. De lipbloem is beslist het bekijken waard. De stempel steekt prominent naar buiten als de gespleten tong van een slang. Er zijn twee lange en twee korte meeldraden. Echt op de stoep groeit hondsdraf niet vaak, meestal kom je deze plant in een berm of boomspiegel tegen. Een beetje gesmokkeld dus, zo'n lief blauw bloemetje wilden we graag in de stoepplantjescollectie opnemen. Heeft u mooie foto's van hondsdraf tussen de tegels - stuur ze ons, zijn we blij mee.

Plat vlak

Hondsdraf is een algemeen voorkomend plantje uit de lipbloemenfamilie. Het bloeit van april tot juni. Het blad, 'niervormig' zeggen de flora's, staat twee aan twee tegenover elkaar, maar de stengel draait zo dat de blaadjes toch min of meer een plat vlak vormen. Kijk maar eens of dat bij uw plantje ook het geval is. De winter is nog ver weg, maar ook dan blijft het blad aan de plant. De blaadjes geuren een beetje als je ze kneust. De plant doet wat de standplaats betreft niet ingewikkeld: hij groeit op droge en natte standplaatsen, in de volle zon en in diepe schaduw, en soms tussen de voegen van de stoeptegels. Ook in dichte begroeiing houdt hondsdraf stand.

Bezoek

U bent niet de enige die oog heeft voor hondsdraf. Bijen bezoeken de vrouwelijke bloemen het liefst, die hebben een iets kortere kroonbuis dan de mannelijke, lazen we op de website Insectenplanten. Iets om op te letten zodra we het verschil tussen 'twee-slachtig en alleen functioneel vrouwelijk' kunnen zien (ja kortere kroonbuis, dank u, maar verder?). Op die site vindt u ook een intrigerende lijst van vijftien bijensoorten die op hondsdraf gezien zijn. Kortom, zoek een fijn zonnig plekje, installeer uzelf en wacht af wat er aan bezoekers op de hondsdraf afkomt. En, is het op de stoep of in een ingesloten boomspiegel, dan natuurlijk even de hondsdraf doorgeven voor het Stoepplantjesonderzoek.

Fijn laten staan

Wat kunnen mensen met hondsdraf behalve ervan genieten? Voordat hopbellen gebruikt werden om bier te conserveren en zijn bittere smaak te geven, gebruikte men een kruidenmengsel met onder meer hondsdraf. Naar verluidt helpt wrijven met hondsdrafblad bij brandnetelirritatie en muggen- of wespensteken, al zijn de meningen over de werkzaamheid verdeeld. Laat de planten maar fijn staan, het is leuk om te weten, maar laat het wildplukken aan de specialisten, dan staat u niet net onbedoeld op een zeldzaamheid.

Als u toch iets mee naar huis wilt nemen, overweeg dan de aanschaf van het Stoepplantjesalbum. Wie het geluk heeft in Leiden te wonen kan nog tot 20 mei op werkdagen gaan kijken in de Oude UB, waar de originelen voor dit boek geëxposeerd worden. Woont u meer zuidelijk of elders in het land, vanaf 1 juli kunt u in Grave terecht voor originele afbeeldingen én macrofoto's van stoepplantjes. De hondsdraf is afgebeeld door kunstenares Elizabeth Siccama.

Tekst: Hanneke Jelles, Hortus botanicus Leiden
Foto's: KU Leuven; Platenatlas Flora van Oudemans