Duistere villa vestigt zich in de duinen van Walcheren

Villa's zijn veelal bruine, afgeplatte wolzwevers (Bombyliidae) zonder vleugeltekening en met een korte tong. In Nederland zijn twee soorten vrij wijd verspreid: de duinvilla en de hottentottenvilla. De duinvilla komt uitsluitend voor in de duinstreek. De hottentottenvilla was daarentegen vooral bekend uit het binnenland, maar duikt de laatste jaren ook in het westen van het land op, tot in de duinstreek. Sinds 2020 is duidelijk geworden dat de duinstreek nog een Villa-soort rijker is, de duistere villa blijkt namelijk populaties te hebben in de duinen van Walcheren.

Duistere villa duikt op

In 2020 werd duidelijk dat in de Walcherse duinen naast de daar algemene duinvilla's, ook de duistere villa voorkwam. Bij gericht zoeken in de duinen van Valkenisse, bleken meerdere exemplaren aanwezig te zijn. Er werden ook recent uitgeslopen exemplaren gevonden. Bij het doorzoeken van de foto's op Waarneming.nl bleek de duistere villa al sinds 2014 aanwezig te zijn in de duinen bij Valkenisse. Ook in enkele andere gebieden op Walcheren dook de duistere villa op. En in 2020 is bovendien een exemplaar gefotografeerd nabij Ouddorp in Zuid-Holland. 

Verschil in vliegtijd

De verschillende soorten wolzwevers van het geslacht Villa lijken behoorlijk op elkaar. Mogelijk komt de duistere villa al langer in het zuidwesten van Nederland voor, maar is hij eerder niet herkend. Het is mogelijk dat de duistere villa in de toekomst op meer plekken in de duinen van de Zeeuwse en Zuid-Hollandse eilanden wordt aangetroffen. Het verschil in vliegtijd tussen de duinvilla en de duistere villa zou kunnen helpen bij het opsporen van de soort. De vliegtijd van de duistere villa lijkt vroeger in het jaar te zijn, in mei en begin juni. De duinvilla vliegt vanaf half juni.

Herkenning van villa's

In het artikel in het blad Nederlandse Faunistische Mededelingen dat onlangs verscheen, wordt niet alleen de vondst van de duistere villa beschreven, maar worden ook de kenmerken van de verschillende Villa-soorten op een rij gezet. Ook de kalkvilla en de heidevilla worden hierin meegenomen. De kalkvilla is recent enkele malen gevonden in Zuid-Limburg en de heidevilla kwam vroeger in ons land voor, maar is waarschijnlijk verdwenen. Ook de soortzoeker kan helpen om de verschillende villa's en andere wolzwevers te determineren.

Meer informatie

• Eerste populatie van de duistere villa Villa Longicornis in Nederland (Diptera: Bombyliidae). Geschreven door J.T. Smit, A. van Gilst, E. de Bree en A. de Wilde in 2021. Verschenen in Nederlandse Faunistische Mededelingen 57, pagina 59-69.

Tekst: Johan van 't Bosch en John Smit, EIS Kenniscentrum Insecten
Foto's: Arjen van Gilst