Hooikoortsseizoen grotendeels voorbij; alsemambrosia veroorzaakt lokaal nog ernstige klachten

Volgens de pollenplanner van Wageningen University begint deze week de bloeiperiode van alsemambrosia. De bloeipiek verwachten we rond 10 september. De alsemambrosia wordt vooral vaak aangetroffen bij vogelvoederplaatsen. Vogelvoer is soms vervuild met ambrosiazaad. Ook in bermen, op bouwterreinen en op akkers kan alsemambrosia voorkomen.

Eén ambrosiaplant is in staat om 1,6 miljard pollen te produceren. Doordat het pollen zeer sterk allergeen is, kan een persoon die gevoelig is voor ambrosiapollen zelfs bij een concentratie van enkele pollen per kubieke meter lucht al klachten ontwikkelen. Het is daarom aan te raden om eventuele alsemambrosiaplanten net voor de bloei te verwijderen. In een recent bericht op Nature Today staat meer informatie over het herkennen, melden en verwijderen van alsemambrosia.

Lokaal hoge pollenconcentraties op droge dagen

Het weer is volgens de verwachting van Weeronline komende tijd licht wisselvallig. Een noorden- tot noordoostenwind voert soms wolkenvelden en enkele buien aan, maar er zijn ook lange droge perioden. Soms verlopen meerdere dagen op rij droog.

Het alsemambrosiapollen is licht en kan onder bepaalde omstandigheden honderden kilometers door de lucht afleggen. De noorden- tot noordoostenwind voert vaak schone lucht aan, maar alsemambrosiapollen uit Oekraïne en Wit-Rusland kan ons land mogelijk komende week bereiken via Duitsland en Denemarken. Hoge pollenconcentraties zijn echter in Nederland niet op grote schaal te verwachten. In de directe omgeving van alsemambrosiaplanten kan de pollenconcentratie wel heel sterk oplopen.

Klimaatverandering en introductie van zaden

Door het opwarmende klimaat zullen de condities voor de alsemambrosia in Nederland steeds gunstiger worden. De belangrijkste bloeiperiode van de ambrosia, in augustus en september, is sinds het begin van de vorige eeuw 1,7 graden opgewarmd.

Hoge temperaturen laat in het seizoen vergroten de kans dat de planten tot zaadzetting komen. Een enkele plant kan 3000 tot 4000 zaden produceren die veertig jaar kiemkrachtig blijven. Het aantal plaatsen waar ambrosia voorkomt neemt al jaren toe.

Graspollenseizoen kwam laat op gang, maar piekte snel

Alsemambrosia is de laatste hooikoortsplant die dit jaar in bloei komt. De andere hooikoortsplanten zoals gras en bijvoet zijn vrijwel uitgebloeid. Dit blijkt uit de meest recente pollentellingen van het Elkerliek Ziekenhuis in Helmond en het Leids Universitair Medisch Centrum. Het graspollenseizoen kwam dit jaar veel later dan voorgaande jaren op gang. Pas half mei begon het gras te bloeien. Opmerkelijk is dat de piek van het seizoen daarna vrij snel volgde. Halverwege juni bloeide het gras massaal. Dit kwam doordat het de warmste junimaand ooit gemeten was. Ook eind juni en in juli waren er nog perioden met veel overlast, al werden de klachten wel minder door de buien die regelmatig over ons land trokken en doordat het gras geleidelijk uitgebloeid raakte.

Vorig jaar begon het seizoen al vroeg, rond 20 april, maar kwam de piek pas eind juni. Het droge verloop van de lente heeft de ontwikkeling van het gras toen mogelijk vertraagd.

Tekst: Arnold van Vliet, De Natuurkalender, Wageningen University; Letty de Weger, LUMC; Mieke Koenders, Elkerliek Ziekenhuis, Helmond; Jaco van Wezel, Weeronline
Foto's: Arnold van Vliet