Geopark Schelde Delta gaat voor UNESCO-status

Deze status fungeert als keurmerk voor de unieke geologische, ecologische en cultuurhistorische waarden van het gebied. Samen vertellen deze waarden het verhaal van het gebied. Het gaat om het gebied van De Brabantse Wal, Oostelijk Zeeland en de Vlaamse Schelde Vallei. Het Grenspark Zoom-Kalmthoutse Heide, de Noordpolder, de voormalig kalksteengroeve Boudewijn, de Dintelse Gorzen en Cruijslandse Kreken liggen onder andere in het Brabantse deel van dit gebied.

Climate Living Lab

Het Geopark wordt gepositioneerd als ‘Climate Living Lab’. Het is een gebied (estuarium) op de grens van land en zee, waar het getij invloed heeft op het landschap en waar de mens zich al duizenden jaren moet aanpassen aan een veranderend klimaat. Niet alleen het laaggelegen (klei)gebied van het estuarium ondervindt gevolgen van klimaatverandering. Ook de hoger gelegen delen (zand) zoals de Brabantse Wal of de Waasland en Boomse Cuesta (Vlaanderen) ondervinden gevolgen van klimaatverandering. Denk aan verdroging, zoet-zoutverhouding en hittestress. Daarnaast is het een gebied waar de mens in extreme mate het landschap veranderde. Een gebied waar vanuit keuzes die gemaakt zijn in het verleden, lessen voor heden en toekomst te leren zijn.

De ontstaansgeschiedenis van het gebied, de gevolgen van klimaatverandering en de invloed van de mens zijn te beleven en te zien aan de hand van de sites in het gebied. Sites zijn bezoeklocaties zoals een archeologische vindplaats of een aardkundig monument met uitleg over wat er te zien is. Eén verhaallijn binnen het Geopark dat verder wordt uitgewerkt, is het verhaal van de verdronken dorpen. Zo heeft niet alleen de provincie Zeeland tweehonderd verdronken dorpen, maar kent ook West-Brabant dit fenomeen. Voorbeeld hiervan is het verdronken dorp Hildernisse bij Bergen op Zoom. Een andere verhaallijn is het militaire verleden en de rol van het water daarin. In deze verhaallijn wordt onder andere aandacht besteed aan de Zuiderwaterlinie (Fort de Roovere en Fort Henricus) en de Staats-Spaanse linies.

Potentie

De positionering van het Geopark Schelde Delta als Climate Living Lab is door UNESCO en de collega Geoparken zeer enthousiast ontvangen. De insteek van het Geopark als levend klimaatlaboratorium werd door UNESCO als zeer waardevolle toevoeging aan het wereldwijde Geoparkennetwerk gezien. Er is geen ander Geopark dat een zo duidelijke link legt met het thema klimaatverandering. Schelde Delta heeft de potentie dat te bieden.

De argumenten zijn onder meer de overtuigende geologische en geomorfologische waarde; de rijke geschiedenis en cultuur in relatie tot geologie en landschap (strijd met het water); omvang in schaal; het grensoverschrijdende karakter en voldoende capaciteit op bestuurlijk en organisatorisch terrein. Een onderdeel dat nog verder ontwikkeld wordt, is de gezamenlijke identiteit van het gebied, dat zich uitstrekt over vier provincies en twee landen.

Kandidaatstelling in 2020

De komende maanden wordt toegewerkt naar het vastleggen van het enthousiasme en commitment van partijen in een intentieverklaring. In 2019 gaat de publiekscampagne van start, zodat in 2020 kandidaatstelling bij UNESCO kan plaatsvinden op basis van een bidbook namens het gebied. Met als doel om in 2022 de status van UNESCO Global Geopark te verkrijgen en onderdeel uit te maken van het wereldwijde netwerk van Geoparken!

Meer informatie

Neem voor meer informatie contact op met Daniëlle Slock, projectmanager Geopark Schelde Delta: DSlock@brabant.nl.

Tekst: Saskia Meijs, Provincie Noord-Brabant
Kaart: Provincie Noord-Brabant