Migratie jonge alen komt laat op gang maar vangsten nemen inmiddels toe

Jonge alen migreren van zee naar zoet water om op te groeien, helaas komen ze daarbij veel barrières tegen. Wereldwijd gaan elk jaar een paar duizend vrijwilligers op pad om jonge alen te vangen, tellen en voorbij barrières te helpen. Deze ‘citizen scientists’ delen allen een passie voor aal. De kennis die ze opbouwen verschaft essentieel inzicht in aantallen en waar vismigratie maatregelen moeten worden genomen. Dit jaar is rond World Fish Migration Day op twee continenten gezamenlijke inzet geleverd tijdens de ‘International Eel Count’. In totaal hebben 1300 citizen scientists uit de Verenigde Staten, het Verenigd Koninkrijk, België en Nederland een bijdrage geleverd.

Laat op gang

In Europa kwam het migratieseizoen langzaam op gang door lage temperaturen en op sommige locaties een hoge waterafvoer. Langs de Nederlandse kust leidden hogere temperaturen tot een snelle toename van de migratie-activiteit en de gevangen aantallen. Deze week zien we de hoogste aantallen van dit seizoen tot nu toe en de vangsten nemen inmiddels (21-4) sterk toe. Gemiddeld genomen zien we op onze 42 locaties dat de aantallen vergelijkbaar zijn met voorgaande seizoenen, waarin de intrek van glasaal relatief laag was. Met het migratieseizoen halverwege, zijn we heel benieuwd hoe de aantallen zich nog gaan ontwikkelen en welke conclusie we straks kunnen trekken over dit jaar.

Belgische kust

Langs de Belgische kust waren de aantallen tot nu toe ook laag. In een aalpassage bij Nieuwpoort werden vorig jaar 65.000 glasalen geteld, met een piek begin april. Op dit moment zijn er in België met 40 mensen op drie locaties slechts 10.000 geteld. We hopen dat de aantallen snel toenemen nu de watertemperatuur stijgt. Dit jaar is voor de eerste keer in het Brugse watersysteem een kruisnetmeting uitgevoerd bij drie barrières. Het doel is de overheid aan te sporen vispassages aan te leggen op punten waar deze nodig zijn.

In het Verenigd Koninkrijk startte het intrekseizoen ook laat. In het watersysteem van de Thames zijn bij elf barrières opvangbakken geïnstalleerd om alen te tellen en over te zetten. De eerste gepigmenteerde glasalen en oudere stadia zijn inmiddels gevangen, maar het seizoen komt doorgaans pas richting eind april op gang. We wachten hier nog even met spanning de migratiepiek af. In het watersysteem van de Severn lagen de vangsten van jonge aal in februari heel laag en zitten we nu aan de start van de migratiepiek die waarschijnlijk tot half mei doorloopt. In de Verenigde Staten is het beeld positief in de Hudson, waar tot nu toe de gebruikelijke en op veel plekken hogere aantallen gevangen zijn op veertien locaties in fijnmazige fuiken. Gedurende dit seizoen werken ongeveer 750 citizen scientists en studenten mee aan dit project om alen te tellen en over barrières te zetten.

Al deze inspanningen bij elkaar zijn er opgericht een positieve bijdrage te leveren aan het herstel van de bedreigde populaties van de Amerikaanse en Europese aal. Dank aan alle vrijwilligers die dit mogelijk maken!

Tekst: Chris Bowser, New York State Department of Environmental Conservation; Scott West, West Country Rivers Trust; Joe Pecorelli, Zoological Society London; Jeroen Van Wichelen, INBO, België; Martijn Schiphouwer, RAVON; Herman Wanningen, World Fish Migration Foundation
Afbeeldingen: RAVON; Thames Anglers’Conservancy