Alen tellen tijdens 'International Eel Count': doe je mee?

De Europese en de Amerikaanse aal staan beiden onder druk en zijn opgenomen in de Rode Lijst van de IUCN. De Europese aal heeft hierin de status ‘Critically Endangered’; de Amerikaanse aal ‘Endangered’. Eén van de meest drastische ontwikkelingen is de achteruitgang van de intrek van Europese aal in het Noordzeegebied met 98 procent over de laatste 40 jaar.

Internationaal delen een paar duizend ‘Citizen Scientists’ een passie voor aal en de wens om deze er bovenop te helpen. Ieder voorjaar leveren zij een enorme vrijwillige inspanning om jonge alen (onder andere glasalen) te vangen, te tellen en te helpen tijdens hun intrek. Dit doen ze om meer kennis op te bouwen over aantallen, en om alen voorbij barrières te helpen: zowel door ze fysiek over te zetten als door het stimuleren van maatregelen om de barrières passeerbaar te krijgen. Alle inspanningen vinden plaats in professioneel gecoördineerde projecten door getrainde vrijwilligers.

Dit jaar, op en rond World Fish Migration Day, worden de krachten gebundeld in een ‘International Eel Count’. In de Verenigde Staten gaan vrijwilligers alen tellen op 12 locaties in een 120 kilometer lang traject van de Hudson rivier. Dit doen ze met speciale fuiken die ze iedere dag legen. De alen worden geteld en voorbij de volgende barrière geholpen. In het Verenigd Koninkrijk vindt in twee gebieden een uitgebreid programma plaats. In het stroomgebied van de Severn gaan vrijwilligers alen tellen en ze voorbij barrières helpen. In het stroomgebied van de Theems werken ze op 11 locaties met opvangbakken bij barrières en vispassages. Hiermee leggen ze aantallen vast, helpen ze alen voorbij een barrière, en kijken ze waar nieuwe vispassages aangelegd kunnen worden. In België gaan vrijwilligers dit jaar alen tellen bij de zoet-zoutovergang van het Brugse watersysteem, in het kader van onderzoek om daar de migratiemogelijkheden te verbeteren. Langs de Nederlandse kust gaan vrijwilligers via kruisnetmonitoring op 42 locaties bij barrières aantallen meten om trends te bepalen, en kennis te ontwikkelen om maatregelen te nemen.

Al deze programma’s doen mee met de ‘International Eel Count’ en zijn te bezoeken op of rond World Fish Migration Day. Een groot deel van Nederlandse locaties is aangemeld en te bezoeken op vrijdagavond 20 april, voorafgaand aan World Fish Migration Day. Op World Fish Migration Day worden de resultaten van de ‘International Eel Count’ en de voorlopige resultaten van dit monitoringsseizoen gedeeld. Voor meer informatie over de monitoringsprogramma’s of het bijdragen hieraan als ‘citizen scientist’ kun je contact opnemen met de contactpersoon voor het desbetreffende gebied.

Meer informatie

• Working Group on Eels (WGEEL)

Tekst: Chris Bowser, New York State Department of Environmental Conservation; Scott West, West Country Rivers Trust; Joe Pecorelli, Zoological Society London; Jeroen van Wichelen, INBO, België; Martijn Schiphouwer, RAVON; Herman Wanningen, World Fish Migration Foundation
Figuur: WGEEL
Foto: Arthur de Bruin