In de herfst grotere kans om eekhoorns te zien

In de loop van september en oktober is er een relatief grotere kans om eekhoorns te zien. Dankzij de aanwezigheid van beukennootjes in de herfst van 2016, en de zachte winter van 2016 en 2017 zal een groot deel van de eekhoorns in een goede conditie de winter zijn doorgekomen. Daardoor heeft waarschijnlijk een relatief groot deel van de vrouwtjes aan het eind van afgelopen winter al haar eerste jongen geworpen. Rond het begin van de zomer is er vaak een tweede worp. Twee maanden na de geboorte verlaten de jongen het nest. Het grootste deel van de jongen van afgelopen jaar zijn dus in de loop van september buiten de nesten waar te nemen.

Eekhoorns zien

Om de kans op het zien van eekhoorns zo groot mogelijk te maken moet je vroeg uit de veren: zo vanaf een uur na zonsopkomst. Of je moet wachten tot de namiddag en de avond. Eekhoorns in stadsparken en op de overgang van bos naar woonwijken zijn het makkelijkst te zien. Die zijn namelijk aan mensen gewend. Eekhoorns die verder in het bos leven, zijn veel schuwer en laten zich moeilijk zien. Daarnaast zijn de dichtheden midden in het bos lager, omdat de voedselsituatie daar meestal minder gunstig is. Dat vinden we ook terug in de verspreidingskaarten die we van de eekhoorn kennen. Daarin zijn grote zogenaamde ‘witte gebieden’ in grotere boscomplexen, waarvan niet bekend is of er eekhoorns voorkomen. Daar zitten waarschijnlijk wel eekhoorns, maar doordat de dichtheden lager zijn en de dieren schuwer, is de kans ze daar tegen te komen veel kleiner.

Vraatsporen

In de bossen waar het lastig is om de eekhoorns zelf te zien, kun je door gericht te zoeken wel het hele jaar door hun sporen vinden. Wanneer er dennen staan of fijnsparren (geen douglassparren!), dan zijn de karakteristieke vraatsporen van eekhoorns onder die bomen te vinden. Ze zijn met enige kennis vrij eenvoudig te onderscheiden van vraatsporen door spechten of (woel)muizen. Spechten hakken de dennenappels open waardoor er een slordige maar wel complete dennenappel achterblijft. Eekhoorns en (woel)muizen knagen de schubben weg om bij de zaden te komen. De eekhoorn gaat daarbij ‘slordiger’ te werk waardoor er rafels aan de as van de dennenappels en sparrenkegels blijven zitten.

Doorgeven waarnemingen

Kortom heb je zin om het bos in te gaan, combineer dan het nuttige met het aangename en geef de waarnemingen van eekhoorns door. Kijk op de kaart van Verspreidingsatlas.nl welke witte gebieden er zijn in jouw omgeving en ga op zoek naar vraatsporen van eekhoorns. Dat levert voor de verspreiding belangrijke gegevens op! Het doorgeven van eekhoornwaarnemingen kan eenvoudig via Waarneming.nl of Telmee.nl.

Tekst: Vilmar Dijkstra, Zoogdiervereniging
Foto: Aaldrik Pot