Help mee met het zoeken naar Biefstukzwammen

De Biefstukzwam (Fistulina hepatica) is uitgeroepen tot paddenstoel van het jaar 2017. Het is een eenjarige, zwak parasitische houtzwam, die leeft aan de voet van vrij oude tot oude eiken. De verschijningsperiode loopt van eind juli tot medio november. Zijn wetenschappelijke soortnaam "hepatica" verwijst naar zijn gelijkenis met een lever, maar de Nederlandse naam weer naar een biefstuk. Biefstukzwammen worden vooral gevonden op min of meer beschadigde eiken. Door de beschadigingen van de bast worden  de eiken gemakkelijk geïnfecteerd door  houtzwammen waaronder de Biefstukzwam. Omdat dergelijke eiken vooral in houtwallen, bermen en lanen voorkomen waar geregeld wordt gemaaid of waar aanwezig verkeer zorgt voor aanrijdingen, is hier een hogere presentatie te vinden dan op andere plaatsen met eiken, zoals in bossen. Biefstukzwammen worden ook wel op dood eikenhout gevonden, zoals stronken en stobben, maar houden het er veel korter uit dan op een levende boom. Het mycelium van de Biefstukzwam onttrekt van levende bomen veel looizuurhoudend vocht (tannine).

Waarnemingen van Biefstukzwammen doorgeven

De eerste Biefstukzwammen van het jaar zijn alweer gesignaleerd. De gunstige weersomstandigheden van de afgelopen week zullen hier mede de oorzaak van zijn. De Biefstukzwam is niet te verwarren met enige andere paddenstoel. Biefstukzwammen zien er niet alleen uit als een biefstuk, maar ze voelen ook aan als een stuk rauw vlees. Mooi uitgegroeide jonge exemplaren bezitten een vlezig, veerkrachtig oppervlak. Er zitten op bloed gelijkende helderrode druppels op de hoed, maar vooral op de lichter gekleurde buisjeslaag onder de hoed. Bij beschadiging verliezen Biefstukzwammen veel bloedrood sap. Voor een vegetariër kan de Biefstukzwam geen vervanger zijn van biefstuk, integendeel. De Biefstukzwam is weliswaar jong eetbaar maar zit vol met looizuur wat overigens door afkoken kan worden verwijderd. De zurige smaak heeft geen enkele overeenkomst met de smaak van biefstuk. Desondanks "oogsten" sommige wildplukkers de Biefstukzwam voor de pan. De NMV is hier geen voorstander van want de natuur is voor iedereen. Veel oude eiken staan bekend om de Biefstukzwammen die er vanaf juli soms ieder jaar onderaan de stam tevoorschijn komen. De Nederlandse Mycologische Vereniging wil graag zoveel mogelijk waarnemingen van de Biefstukzwam verzamelen.

Ga voor meer informatie over de Biefstukzwam naar de website van de NMV. Iedereen kan een handje helpen bij de waarnemingen, want de Biefstukzwam is gemakkelijk herkenbaar en komt algemeen voor in Nederland. Elke waarneming is welkom, ook van algemeen voorkomende paddenstoelen als de Biefstukzwam. Stuur daarom een foto van een vondst, samen met de gegevens zoals datum en locatie door naar het speciale mailadres.

Tekst: Martijn Oud, Nederlandse Mycologische Verenging
Foto's: Martijn Oud; Freek van Loon
Kaartje: Verspreidingsatlas