Grote weerschijnvlinder laat zich zien tijdens zomerweer

De grote weerschijnvlinder is een relatief grote vlinder met een vleugellengte van 31 tot 40 millimeter. De vleugels van het mannetje vertonen bijzondere structuurkleuren door iriseren. Dit betekent dat de vleugels naargelang de invalshoek van het zonlicht, kunnen verkleuren van bruin naar een prachtige blauwe kleur. De vleugels van het vrouwtje hebben dit niet en zijn bruin. De grote weerschijnvlinder komt nooit in hoge dichtheden voor. De vlinders vliegen in één zomerse generatie tussen half juni en begin augustus. Ze leven vooral hoog in de bomen van structuurrijke vochtige bossen, waar markante bomen als ontmoetingsplaatsen worden gebruikt. De vlinders voeden zich vooral met honingdauw en sap van bloedende bomen. De mannetjes komen naar de grond om te drinken van kadavers en uitwerpselen, waterplassen en soms bezwete mensen.

Voorkomen

Hoewel hij als ernstig bedreigd te boek staat, is de laatste tien jaar sprake van een opmars. In Zuidoost-Nederland zijn vijf populaties aanwezig, waarvan één bij Nijmegen, twee in Het Groene Woud (De Brand en Kampina) en twee in Limburg (Weerterbos en Wijffelterbroek/Kettingdijk). Sinds 2000 breidt de soort zich uit, al is dat meer het geval in noordelijk Nederland dan in het zuiden.

Achteruitgang en herstel

De achteruitgang van de grote weerschijnvlinder komt vooral door de ontwatering en homogeniteit van drassige bossen. Omvorming naar bossen met meer variatie in leeftijdsopbouw en open plekken inclusief vernatting, biedt grote kansen voor de grote weerschijnvlinder. De grote weerschijnvlinder is er verder bij gebaat als bosranden niet volledig dichtgroeien, maar open worden gehouden door bijvoorbeeld grote grazers. Mest (afkomstig van grazers en roofdieren) en de aanwezigheid van kadavers (voor mineralen) dragen ook bij aan herstel van populaties.

Wild van Vlinders

De Vlinderstichting en ARK Natuurontwikkeling werken aan een herstelplan voor dagvlinders in Zuidoost-Nederland.  Voor 31 bedreigde soorten wordt gekeken hoe ze duurzaam kunnen overleven in een natuurlijker landschap. In het plan staat naast soorteninformatie over de verschillende dagvlinders en historische overzichten, ook praktische maatregelen om mee aan de slag te gaan.

Meer informatie? Kijk op www.ark.eu/vlinders en www.vlinderstichting.nl. Lees ook de Wild van Vlinders folder (pdf; 1,5 MB).

Tekst: Michiel Wallis de Vries, De Vlinderstichting en Bart Beekers, ARK Natuurontwikkeling
Foto's: Bart Beekers, ARK Natuurontwikkeling
Tekening: Jeroen Helmer, ARK Natuurontwikkeling