Kwetsbaarheid Europese vlinders in beeld gebracht

Onderzoekers van De Vlinderstichting, Wageningen Universiteit en Naturalis bundelden de krachten om de eigenschappen van Europese dagvlinders voor 397 soorten op een rij te zetten. Deze omvatte eigenschappen als grootte, ontwikkeling, voedselplantenkeuze en mobiliteit, maar daarnaast ook klimatologische randvoorwaarden. Deze soortinformatie werd gekoppeld aan een vijftal indicatoren voor kwetsbaarheid, waaronder Rode Lijst-status, mate van verspreiding en habitatkeuze. Er werd ook rekening gehouden met de evolutionaire verwantschap tussen soorten, maar deze bleek in deze analyse opmerkelijk genoeg van weinig invloed. In een zojuist verschenen artikel in het Journal of Insect Conservation worden de resultaten gepubliceerd.

Klimatologische variabelen waren het meest bepalend voor de kwetsbaarheid. Vooral soorten van bijzondere klimaten, zoals alpiene en arctische maar ook mediterrane streken, hebben maar een beperkte verspreiding. Van de biologische soorteigenschappen bleken vooral mobiliteit, ontwikkelingssnelheid en overwintering van belang. “Soorten van meer natuurlijke omgeving ontwikkelen zich trager, doen dit vooral in het voorjaar en verspreiden zich minder snel” licht Michiel Wallis de Vries van De Vlinderstichting en Wageningen Universiteit toe. “Dit maakt ze kwetsbaar in de steeds sterker door mensen gedomineerde landschappen”. Voor natuurbescherming maakt het onderzoek ook duidelijk dat zo’n 56 vlindersoorten die nu niet op de Europese Rode Lijst staan, wel kwetsbaar zijn en dus risico lopen om in de gevarenzone terecht te komen. Tenslotte blijkt grootte voor de kwetsbaarheid van vlinders heel weinig uit te maken. Het zijn dus niet altijd de grootsten die het beter doen!

Het artikel is hier digitaal beschikbaar.

Tekst: Michiel Wallis de Vries, De Vlinderstichting & Wageningen Universiteit
Foto’s: Kars Veling (leadfoto: balkanparelmoervlinder); Chris van Swaay