Satelliet toont waar bossen kwetsbaar zijn

Tropische bossen zijn van groot belang voor de biodiversiteit maar ook voor de regulatie van het klimaat wereldwijd, zegt aardobservatiespecialist Jan Verbesselt en eerste auteur van de publicatie. 'Het is daarom opvallend dat we er nog steeds niet in slagen de gezondheid van die bossen goed te volgen, en te voorspellen waar ze gevoelig zijn voor droogte of andere stressfactoren.' Hij ziet echter een lichtpunt met de moderne technologie. 'Onze planeet wordt in het oog gehouden door talrijke satellieten, en wij stellen nu een nieuwe manier voor om informatie van die satellieten te gebruiken om vroegtijdig stress bij bossen te detecteren.'

Veerkracht

'Het basisidee is simpel,' zegt Marten Scheffer, die onderzoek doet naar de veerkracht van complexe systemen. 'Wanneer de veerkracht van een systeem vermindert, herstelt het langzamer van kleine verstoringen. Daardoor gaat een systeem trager en trager bewegen als het een kantelpunt nadert. Nu hebben wij gezien dat de natuurlijke fluctuatie in de mate van ‘groenheid’ van bossen inderdaad trager is op plekken waar we via andere wegen reden hebben om aan te nemen dat de bossen fragiel zijn.'

Het is de eerste keer dat zulke indicatoren van veerkracht zijn afgeleid uit satellietdata. Mogelijk kan de methodiek ook op andere ecosystemen worden toegepast om veerkracht in kaart te brengen.

Tekst en afbeelding: Wageningen UR