Exotische stofluis in archiefdepots

De keverstofluis (Badonnelia titei) is een exotische soort, die zeer waarschijnlijk afkomstig is uit Zuid-Amerika, waar ze mogelijk van oorsprong in grotten leeft. Vreemd genoeg is de soort nog nooit in de natuur waargenomen. Ze is wel gevonden in Europa en Amerika waar ze geïmporteerd is, in gebouwen, zoals archieven, musea en laboratoria. Voorwaarde is dat er droog, organisch materiaal (zoals dode insecten en papier) als voedsel aanwezig is. In Nederland blijkt de keverstofluis op diverse plaatsen gevestigd in met name archiefdepots, maar ook in woonhuizen.

De naam keverstofluis is afgeleid van de vorm van de vleugels. Deze zijn dekschildachtig, zoals bij kevers. De keverstofluis behoort tot een primitieve groep, die vroeger veel soortenrijker was en waarvan vele vertegenwoordigers inmiddels zijn uitgestorven. Ze worden daarom wel eens de ‘coelacanthen onder de stofluizen’ genoemd.

Stofluizen zijn kleine, bladluisachtige insecten. In tegenstelling tot bladluizen hebben ze echter geen zuigsnuit, maar kaken, waarmee ze hun voedsel vermalen. De keverstofluis wordt wel als schadelijk gemeld uit archieven en natuurhistorische collecties, maar of dit in Nederland ook het geval is, is nog onbekend.

In Nederland zijn nu 60 soorten stofluizen met zekerheid bekend, maar nader onderzoek zal zeker nog een uitbreiding van de lijst opleveren.

De exotische stofluis Badonnelia titei wordt beschreven in de Nederlandse Faunistische Mededelingen 45.

Tekst: Jinze Noordijk, EIS Kenniscentrum insecten en andere ongewervelden
Foto: Bart Declercq (leadfoto: keverstofluis)