Nieuwe insecten uit de Hollandse Duinen

Alleen veldbiologen die hun waarnemingen netjes noteren en publiceren is het eeuwige leven beschoren. Vooral voor veldentomologen – zij die insecten bestuderen in het veld – betekent dit dat elk uur in het veld gevolgd wordt door vele uren achter de microscoop en het toetsenbord. Etiketteren, determineren en publiceren nemen vaak veel meer dan de helft van de werkzaamheden in. De entomologen die in 2018 de Hollandse Duinen hebben geïnventariseerd, zijn afgelopen jaar in hun vrije tijd druk bezig geweest met het uitwerken van de gegevens. De eerste resultaten daarvan zijn nu verschenen in Entomologische Berichten.

Meest in het oog springend zijn de soorten die nieuw zijn voor Nederland. Bij een deel van de soorten gaat het om dieren die mogelijk al lange tijd in ons land voorkomen, maar tot nu toe over het hoofd zijn gezien. Bij de nieuwe bij, die de Nederlandse naam de roestige zandbij heeft gekregen, is dat minder waarschijnlijk. De dichtstbijzijnde vondsten van deze soort komen uit de Zwitserse Jura en oostelijk Midden-Frankrijk. Wel was bekend dat de roestige zandbij zich uitbreidt, maar de sprong naar Nederland is toch erg onverwachts. Mogelijk is de soort in het tussenliggende gebied over het hoofd gezien door gelijkenis met andere soorten.

Naast nieuwe soorten bevat het themanummer ook een overzicht van de mieren van de Hollandse Duinen. In totaal werden 27 soorten mieren aangetroffen, waaronder een bedreigde soort en vier exoten.

Het voor beleid meest relevante artikel gaat over het belang van dennenbos voor houtbewonende kevers. Op verschillende plekken in de duinen wordt dennenbos omgevormd tot open duin of loofbos. Vergelijkend onderzoek tussen loofbos en dennenbos in de Hollandse Duinen liet zien dat beide typen bos ongeveer even rijk zijn aan houtbewonende kevers, maar dat de samenstelling duidelijk anders was. Zo werden twaalf soorten alleen in dennenbos aangetroffen. Het geheel verwijderen van dennenbos uit de duinen zou dan ook leiden tot het verdwijnen van deze soorten.

Pdf's van alle artikelen zijn vrij toegankelijk. Een volgend themanummer met resultaten van het 5000-soortenjaar Hollandse Duinen is in voorbereiding, en zal in 2020 verschijnen.

Tekst: Vincent Kalkman, EIS Kenniscentrum Insecten
Foto's: Jinze Noordijk (leadfoto); Menno Reemer