Natuurherstel in veengebieden vermindert uitstoot broeikasgassen

Planten gebruiken CO₂ om biomassa te vormen. In natte veenmoerassen verteert het dode plantmateriaal slecht en stapelt het zich op tot een veenpakket dat in Nederland vroeger tot wel 10 meter dik was. Door ontwatering, ontginning en turfwinning is een groot deel van de in venen vastgelegde CO₂ weer in de atmosfeer gekomen en dit proces gaat nog steeds door. Herstel van de waterhuishouding in veenrestanten laat de uitstoot van CO₂ sterk afnemen en wanneer veenvorming op gang komt, wordt zelfs weer CO₂ uit de lucht onttrokken.

Mogelijkheden in Nederland
8% van de oppervlakte van Nederland bestaat uit veen. Verreweg het grootste deel hiervan is gedraineerd en stoot jaarlijks veel broeikasgassen uit. In verschillende Nederlandse Natura 2000 veengebieden wordt hard gewerkt aan herstel van de waterhuishouding. Naast het behoud van de planten- en diersoorten die karakteristiek zijn voor het veenlandschap en het herstel van veengroei brengen de hydrologische maatregelen ook de uitstoot van broeikasgassen sterk terug.

Duizend huishoudens
De Deurnsche Peel en Mariapeel zijn restanten van het vroegere uitgestrekte hoogveengebied op de grens van Brabant en Limburg. In deze gebieden is een LIFE+-project in uitvoering om de ontwatering van deze restanten zoveel mogelijk ongedaan te maken. Stichting Bargerveen heeft nu, in samenwerking met Universiteit Greifswald (Duitsland) en de Radboud Universiteit Nijmegen, berekend dat deze herstelmaatregelen zorgen voor 20 tot 40% reductie van de uitstoot van CO₂ en andere broeikasgassen (methaan CH₄ en lachgas N₂O) die normaal plaatsvindt in hoogveenrestanten. Dit scheelt 5.000 tot 10.000 ton CO₂ per jaar, wat vergelijkbaar is met de jaarlijkse uitstoot van zo’n 1.000 huishoudens.

Meer reductie mogelijk
De berekende vermindering speelt op korte termijn, omdat bij een herstelde waterhuishouding het aanwezige veenpakket minder sterk afbreekt en dus minder CO₂ uitstoot. Dit gunstig effect neemt verder toe wanneer zich door de maatregelen weer levend hoogveen gaat ontwikkelen en er weer CO₂ wordt vastgelegd. Daarnaast zal de omvorming van een aantal bemeste landbouwpercelen binnen het veengebied zorgen voor een sterke vermindering van de uitstoot van lachgas (N₂O), dat nog een veel sterker broeikaseffect heeft dan de uitstoot van CO₂ of methaan.

Tekst: Gert-Jan van Duinen & Marijn Nijssen, Stichting Bargerveen
Foto’s: Gert-Jan van Duinen, Stichting Bargerveen