Texel botteneiland
EcomareBericht uitgegeven door Ecomare [land] op [publicatiedatum]
Texel staat bekend als vogeleiland, maar wist je dat je er met wat geluk ook goed bijzondere botten kunt vinden? Een heiligbeen van een beer, een kiesje van een babymammoet, een middenvoetsbeentje van een ezel, een wervel van een beloega, een schedelkap van een paard, voor botten moet je op Texel zijn! De bovenstaande opsomming is zo maar een greep uit de botten die de conservator van Ecomare te zien kreeg in de afgelopen week. Je kunt de botten vinden op het strand, op plekken waar zandsuppleties zijn geweest. En de vissers halen er heel wat op van de Noordzeebodem.
Oud
Ecomare heeft een mooie bottencollectie opgebouwd. De meeste botten zijn van grote landzoogdieren uit de laatste ijstijd. Er zitten ook botten bij die hooguit een paar eeuwen oud zijn, onder andere van walvissen, zeehonden en slachtdieren, en veel oudere, versteende botten. Die komen uit het vroege Pleistoceen, ongeveer 2 miljoen jaar oud.
IJstijd
Het komt wat vreemd over: botten van landzoogdieren uit zee. Maar als je bedenkt dat in de ijstijd het grootste deel van de Noordzee droog lag, is het logisch. Op bepaalde plekken, zoals de Bruine bank tussen Engeland en Holland, kunnen de vissers een viskrat vol botten per dag in hun netten verwachten.
Botten ‘in the picture’
Afgelopen week was er op Texel veel aandacht voor botten. Op dinsdag organiseerde Ecomare een bottendag, met verhalen, presentaties en speurtochten over botten. Zaterdag was in Oudeschild het “Havenvistijn” georganiseerd door de Texelse vissers. Daar lagen honderden opgeviste botten, letterlijk om mee te nemen. Ecomare-conservator Arthur Oosterbaan ontdekte in de bottenhoop verschillende bijzondere exemplaren, oud en recent. De meeste botten waren uit de laatste ijstijd; van paard, steppewisent, mammoet of een andere planteneter. Af en toe werd een bot van een wolf of een beer gevonden.
Raadsel
De schedelkap van het paard was lastig te herkennen. Aan de kleur te zien is het een recent bot. Welk beest heeft zo’n breed voorhoofd, misschien een klapmuts of walrus? Het leek er niet op. Pas toen Arthur zag dat de achterkant van de oogkas verbeend is, een kenmerk van hoefdieren en primaten, was het niet moeilijk meer om er achter te komen dat dit een stuk paard is. Paardenbotten uit de ijstijd zijn vaak gevonden, maar recente paarden uit de Noordzee zijn ongewoon. Recent is trouwens relatief, het bot kan nog steeds honderden jaren oud zijn.
Meer weten?
In de digitale encyclopedie van Ecomare kun je meer lezen over dieren uit de ijstijd en over de geschiedenis van de Noordzee.
Tekst: Ecomare
Foto's: Sytske Dijksen, Foto Fitis; Ecomare